głowica magnetyczna,
przetwornik elektromagnetyczny przeznaczony do przetwarzania sygnałów elektr. w zmiany pola magnet. w celu zapisania sygnałów na nośniku magnet. (g.m. zapisująca) lub odwrotnie — zmian pola magnet. w sygnały elektr. podczas odczytywania zapisu z nośnika magnet. (g.m. odczytująca), a także do namagnesowania nośnika w celu skasowania istniejącego na nim zapisu (g.m. kasująca);
głowica magnetyczna
Encyklopedia PWN
g.m. spełniająca funkcje zapisywania i odczytywania jest zwana g.m. uniwersalną. G.m. służące do zapisu (odczytu) sygnałów fonicznych są nazywane g.m. fonicznymi, sygnałów wizyjnych — g.m. wizyjnymi. Zasadniczymi częściami g.m. są uzwojenie i magnetowód (rdzeń magnet.); magnetowód, wykonany z materiału magnetycznie miękkiego (np. permaloju, ferrytu), ma postać pierścienia ze szczeliną roboczą wypełnioną materiałem niemagnet., np. żywicą epoksydową, szkłem, brązem berylowym; szczelina stanowi tzw. czoło g.m., stykające się z nośnikiem magnet. (np. w magnetofonach taśmowych) lub znajdujące się od niego w niewielkiej odległości (np. w pamięciach dyskowych); kształt i długość szczeliny są dostosowane do rodzaju nośnika magnet. (magnetyczny zapis) i prędkości jego przesuwania się przed czołem głowicy oraz do maks. częst. zapisywanego (odczytywanego) sygnału — wymagana długość jest zwykle tym mniejsza, im mniejsza jest prędkość nośnika i im większa jest częst. sygnału i we współczesnych g.m. na ogół nie przekracza kilku µm. W niektórych rozwiązaniach konstrukcyjnych, gł. w g.m. zapisujących, stosuje się dodatkową szczelinę (pomocniczą, zw. też tylną), znajdującą się po przeciwnej stronie pierścienia, mającą przeciwdziałać nasyceniu rdzenia. W urządzeniach, w których zachodzi potrzeba równoległego zapisywania wielu sygnałów (np. w magnetofonach stereofonicznych i cyfrowych, pamięciach dyskowych), stosuje się specjalne g.m. wielokrotne lub scalone; g.m. wielokrotne składają się z pojedynczych g.m. umieszczonych jedna nad drugą w ten sposób, że ich szczeliny leżą na jednej linii prostej; g.m. scalone, zw. też cienkowarstwowymi, są wykonane na wspólnym podłożu, którym jest cienka płytka ferrytowa z naniesionym na nią uzwojeniem miedzianym w postaci jednej lub wielu (izolowanych od siebie) cienkich warstw mających kształt otwartych pętli (koniec pętli jednej warstwy jest połączony z początkiem pętli następnej); obwód magnetyczny g.m. scalonej tworzą płytka ferrytowa i nakładka magnet. obejmująca uzwojenie w taki sposób, że między nią a płytką pozostaje szczelina stanowiąca szczelinę roboczą. G.m. są powszechnie stosowane w magnetofonach, magnetowidach, pamięciach dyskowych i taśmowych, czytnikach kart magnet. i in. G.m. zastosował po raz pierwszy 1880 O. Smith.
Mirosław Rusek
