fluor

wyk. A. Dukata/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN

fluor, F, fluorum,

pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 9;

Symbol: F

Nazwa łacińska: Fluorum

Liczba atomowa: 9

Pierwiastek promieniotwórczy: nie

Grupa układu okresowego pierwiastków: 17 — fluorowce

Odkrycie: 1886

Odkrywca: Moissan Henri Ferdinand

względna masa atomowa 18,998403; należy do grupy fluorowców; żółtozielony gaz o przenikliwej woni, trujący; temperatura topnienia –219,62°C, temperatura wrzenia –188,14°C, gęstość 1,696 g/dm³ w temperaturze 15°C (w temperaturze –190°C jest jasnożółtą cieczą o gęstości 1,51 g/cm³); w warunkach normalnych tworzy cząsteczki dwuatomowe; występuje na –I stopniu utlenienia; jest pierwiastkiem najbardziej elektroujemnym i najbardziej aktywnym chemicznie; reaguje prawie ze wszystkimi pierwiastkami, związkami organicznymi i nieorganicznymi; z wodorem tworzy fluorowodór z wydzieleniem dużej ilości ciepła (płomień palników fluoro-wodorowych osiąga temperaturę ok. 4000°C); w przyrodzie występuje w postaci minerałów, głównie fluorytu, kriolitu i fluoroapatytu, oraz w organizmach roślinnych i zwierzęcych (jest mikroelementem). W postaci fluorków lub fluorowodoru jest stosowany w przemyśle szklarskim, metalurgii, przemyśle optoelektronicznym (np. lasery zawierające fluorek ksenonu XeF), katalizie (jako domieszka niektórych katalizatorów tlenkowych), a także w produkcji chemo- i termoodpornych polimerów (np. politetrafluoroetylenu); wykorzystywane są także jego związki organiczne; fluor w postaci plazmy stosuje się w przemyśle materiałów mikroelektronicznych (trawienie płytek krzemowych); w przemyśle paliw jądrowych jest wykorzystywany heksafluorek uranu UF₆ (oczyszczanie i wzbogacanie uranu). Otrzymany 1886 przez H. Moissana.