Wolne Związki Zawodowe

Wolne Związki Zawodowe (WZZ),

organizacje związków zawodowych niezależnych od wpływów PZPR i władz państw., tworzone od 1978, gł. przez czł. KOR i ROPCiO.

W III 1978 powstał komitet założycielski WZZ na Górnym Śląsku; działał w Katowicach, Wodzisławiu Śląskim, Gliwicach i Bielsku-Białej (działacze: B. Cygan, R. Kściuszek, W. Sulecki, K. Świtoń); IV 1978 powołano komitet założycielski WZZ Wybrzeża, działający w Trójmieście (m.in.: B. Borusewicz, A. i J. Gwiazda, A. Kołodziej, B. Lis, A. Pieńkowska, A. Walentynowicz, L. Wałęsa); X 1979 utworzono komitet założycielski WZZ Pomorza Zachodniego (m.in. Grajek, T. Kociełowicz, J. i M. Witkowscy); WZZ prowadziły samokształcenie, kolportaż „Robotnika” i wyd. własnych czasopism („Ruch Związkowy”, „Robotnik Wybrzeża”, „Robotnik Szczeciński”), składały kwiaty przed bramami stoczni w rocznicę grudniowego buntu robotniczego 1970; czł. WZZ kierowali strajkami VIII 1980 (w Stoczni Gdańskiej strajk rozpoczęto m.in. z powodu zwolnienia z pracy A. Walentynowicz) i organizowali NSZZ „Solidarność”; do ich tradycji i nazwy nawiązały organizacje związków zaw., tworzone od III 1989 przez byłych czł. NSZZ „Solidarność”, którzy uznali, że związek przekształcił się w ugrupowanie polit.; WZZ działają gł. na Wybrzeżu, ale nie uzyskały większych wpływów społ.; przywódca A. Gwiazda; WZZ sprzeciwiają się obciążaniu pracowników najemnych kosztami przekształceń społ. i gosp. w Polsce.