Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCiO),
niezależne ugrupowanie społ.-polit., powołane III 1977 w Warszawie;
Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela
Encyklopedia PWN
skupiał środowiska o różnorodnych orientacjach ideowopolit., m.in. niepodl., chrześc.-demokr., nar.-katol., lud.; program ruchu łączył pełną realizację praw człowieka w Polsce z zasadniczymi przemianami ustrojowymi, obaleniem komunist. systemu władzy, odbudową pełnej niepodległości i suwerenności państwa pol. (likwidacji podporządkowania ZSRR); przywódcy ROPCiO: A. Czuma, L. Moczulski; ponadto członkami ruchu byli, m.in. gen. M. Boruta-Spiechowicz, S. Kaczorowski, A. Pajdak, ksiądz J. Zieja, W. Ziembiński; podstawową działalność ROPCiO prowadzono w ośr. lokalnych: wydawano czasopisma („Opinia”, „Droga”, „Bratniak”, „Gospodarz”), prowadzono samokształcenie; podejmowano próby uzyskania wpływów w różnych środowiskach, m.in. wiejskim i robotniczym (katow. Kom. Założycielski Wolnych Związków Zawodowych); 1978 w ROPCiO nastąpił podział na 2 grupy, które powołały własne władze: Radę Sygnatariuszy (Czuma), Radę Rzeczników (Moczulski), a 1979 — ostateczny rozłam: grupa Moczulskiego IX 1979 przekształciła się w Konfederację Polski Niepodległej; jednocześnie czł. ROPCiO z Gdańska VII 1979 powołali samodzielny Ruch Młodej Polski; grupa Czumy stopniowo ograniczała działalność, część jej członków II 1979 utworzyła Kom. Porozumienia na Rzecz Samostanowienia Narodu, z którego 1981 wyłoniły się Kluby Służby Niepodległości.
