Pakistan. Gospodarka
 
Encyklopedia PWN
Pakistan. Gospodarka.
Kraj rozwijający się, z niskotowarowym rolnictwem i słabo rozwiniętym przemysłem; 2005 duże straty w gospodarce związane z katastrofalnym trzęsieniem ziemi w Kaszmirze (2006–09 planowana międzynarodowa pomoc w wysokości ok. 15 mld dolarów USA); rolnictwo wytwarza 19,6% (2007) produktu krajowego brutto, przemysł i budownictwo — 26,8%, usługi (głównie handel) — pozostałą część; w latach 80. XX w. stosunkowo szybki wzrost gospodarczy — przyrost produktu krajowego brutto o ponad 6% rocznie, w latach 90. zastój gospodarczy, po 2000 ponowny stały wzrost; produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca wg parytetu siły nabywczej — 2,6 tys. dolarów USA (2007).
Przemysł. Najważniejszym bogactwem miner. Pakistanu jest gaz ziemny wydobywany w rejonie Sui (Beludżystan); ponadto eksploatacja ropy naft. (Pendżab), węgla brunatnego, rud chromu, soli kam. i kamieni szlachetnych, gł. szmaragdów. Produkcja energii elektrycznej 76,9 mld kW·h, 71% (2002) dostarczają elektrownie cieplne opalane gazem ziemnym i ropą naft., 26% hydroelektrownie, m.in. Tarbela na Indusie (moc 2100 MW), Mangla na Dźhelam (600 MW) i Warsak na rz. Kabul, 3% elektrownia jądr. w Karaczi; ok. 70% wsi nie jest zelektryfikowanych. Z przemysłu przetwórczego najlepiej jest rozwinięty przemysł włók., bawełn. (Karaczi, Hajdarabad, Lahaur) i wełn., poza tym przemysł chem. (nawozy sztuczne), rafineryjny (rafinerie ropy naft. w Karaczi, Rawalpindi i Multanie), cementowy, spoż. (gł. cukr.); dzięki inwestycjom zagr. rozwija się przemysł informatyczny, samochodowy, stoczn., lotn.; w Karaczi, największym ośr. przem. kraju, znajdują się montownie samochodów ciężarowych i autobusów, huty żelaza. Duże znaczenie ma rzemiosło: tkactwo, wyroby jubilerskie, metal., dywany, broń.
Rolnictwo. W rolnictwie utrzymuje się duże rozdrobnienie areału rolnego (większość gospodarstw chłopskich ma pow. poniżej 2 ha) i tradycyjna technika uprawy. Użytki rolne zajmują 34% pow. kraju, w tym grunty orne — ok. 27% pow.; ponad 80% ziem uprawnych jest sztucznie nawadniane; w realizacji systemy irygacyjne na pustyni Thal. Uprawa, gł. roślin żywieniowych: pszenicy na równinie Pendżabu, ryżu w dolinie i delcie Indusu, kukurydzy, sorga, prosa, jęczmienia; z roślin strączkowych uprawia się ciecierzycę, przem. — bawełnę (jeden z gł. producentów świat.), trzcinę cukrową, rzepak, tytoń; sadownictwo: winorośl, owoce cytrusowe, mango. Hodowla, w części koczownicza, owiec i kóz w górach, bydła i bawołów na Niz. Indusu oraz wielbłądów na terenach pustynnych; przybrzeżne połowy ryb. Pakistan należy do czołowych świat. producentów mleka i mięsa koziego i bawolego.
Turystyka. 2005 kraj odwiedziło 648 tys. turystów zagr.; wpływy 763 mln dol. USA; znaczne dochody przynoszą opłaty pobierane od uczestników wypraw alpinistycznych w Himalaje, Hindukusz i Karakorum.
Transport i łączność. Sieć transportowa, w większości pokolonialna, dość dobrze rozwinięta; 8,2 tys. km linii kol. (szerokotorowych), 255,9 tys. km dróg, w tym 158 tys. km o utwardzonej nawierzchni; magistralne linie kol. i drogowe biegną wzdłuż Indusu (gł. szlak żeglugi śródlądowej) i łączą Karaczi z Islamabadem, Lahaur i Peszawarem, poza tym m. Sakkhar nad Indusem z Zahedanem w Iranie; połączenie drogowe (Szosa Karakorumska) z Chinami przez przełęcz Khundźerab (wys. 4700 m) w Karakorum, z Afganistanem przez przełęcz Chajber; w latach 70. i 80. rozbudowa transportu rurociągowego; gazociągi (łączna dł. 9,9 tys. km) z Sui do Karaczi, Lahaur, Islamabadu, Peszawaru; naftociąg (1,8 tys. km) Karaczi–Lahaur; gł. port mor. kraju — Karaczi; krajowe połączenia lotn. (loty rozkładowe) obsługują 34 lotniska (ze 139 wszystkich w kraju), międzynar. — porty lotn. w Islamabadzie, Lahaur, Fajsalabadzie; w Karaczi międzykontynent. port lotn. na szlaku Europa–Azja Południowo-Wschodnia.
Handel zagraniczny. Wartość eksportu 15,9 mld dol. USA (2005), importu 25,3 mld dol. USA; eksport bawełny, tkanin i odzieży bawełn., ryżu, skór, dywanów i przetworów rybnych, import maszyn, ropy naft. i produktów naft., środków transportu, chemikaliów, papieru, herbaty; gł. partnerzy handl.: USA, Chiny, Zjedn. Emiraty Arab., Arabia Saudyjska.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia