Kirgistan. Polityka społeczna

Kirgistan. Polityka społeczna.

Realizowana w Kirgistanie po rozpadzie ZSRR polityka społ. jest w trakcie przekształceń; obejmuje zabezpieczenie społ., ochronę zdrowia i politykę oświatową. Zabezpieczenie społeczne. W 1990 powołano Fundusz Emerytalny i Fundusz Zatrudnienia oraz Fundusz Ubezpieczeń Społ., które rozpoczęły działalność 1991. W 1994 te 3 pozabudżetowe fundusze połączyły się i utworzyły Fundusz Socjalny. Z Funduszu tworzonego m.in z podatków od płac, które w przedsiębiorstwach stanowią 37% funduszu wynagrodzeń, w państw. gospodarstwach rolnych — 26%, a w centralnej administracji — 1%, ponad 1/3 dochodów jest przekazywana związkom zaw. na realizowaną przez nie pomoc socjalną. Z Funduszu są także wypłacane zasiłki na dzieci, zasiłki macierzyńskie, zasiłki dla bezrobotnych oraz jest realizowany program robót publicznych, także organizuje się szkolenia i centra poszukiwania pracy dla bezrobotnych. Fundusz zaopatruje ok. 600 tys. emerytów, rencistów i osób korzystających z pomocy społecznej. Wiek emerytalny dla mężczyzn wynosi 60 lat, dla kobiet — 55. Opieka zdrowotna. W 1997 powołano Fundusz Ubezpieczeń Zdrowotnych. W 1997 na 10 tys. mieszk. przypadało 107 łóżek szpitalnych i 34 lekarzy. Wydatki państwa na zabezpieczenie społ. 1998 wyniosły 13,4%, a na ochronę zdrowia — 13,2% wydatków budżetowych. Polityka oświatowa. Do 1920 w K. działało tylko kilka islamskich szkół; pierwsze sowieckie szkoły zostały otwarte 1923. Do pocz. lat 90. system nauczania był zintegrowany z systemem obowiązującym w byłym ZSRR. Obowiązkiem szkolnym są objęte wszystkie dzieci w wieku 6–14 lat. Nauczanie w szkole podstawowej trwa 4 lata; następne 5 lat obejmuje naukę w tzw. niższej szkole średniej, po której ukończeniu uczniowie mogą kształcić się bądź w 2-letniej wyższej szkole średniej, bądź też w 2–4-letniej wyspecjalizowanej szkole średniej, technikum lub szkole zaw.; w 1993/94 63,3% uczniów szkół podstawowych i średnich pobierało naukę w języku kirg., 23,4% — ros., 12,7% — uzb. i 0,3 — tadżyckim. Wydatki państwa na oświatę i naukę wynosiły 6,8% wydatków budżetowych.