Irlandia. Gospodarka
 
Encyklopedia PWN
Irlandia. Gospodarka.
Irlandia jest krajem przemysłowo-rolniczym; 2007 produkt krajowy brutto wg parytetu siły nabywczej wyniósł 45,6 tys. dolarów USA w przeliczeniu na 1 mieszkańca; rezerwy złota wynosiły — 359 tys. uncji, dewizowe 4,2 mld dolarów USA. W 1980–90, w wyniku realizowania programu uprzemysłowienia kraju, w znacznym stopniu opartego na obcych kapitałach, postępował rozwój gospodarki; nakłady inwestycyjne wzrastały 1981–85 o 2,8% średnio rocznie, a 1986–88 o 1% i mimo stagnacji produkcji rolniczej (a nawet 1988–89 jej spadku), produkt brutto wzrastał średnio rocznie w latach 80. o 3,7%, a 2000 o 9,8% (1. miejsce w Europie); w 2007 — 5,3%. Zmieniła się także struktura handlu zagranicznego, dawniej 1/3 eksportu stanowiły artykuły rolno-spożywcze, obecnie dominują wyroby przemysłowe; od 1985 eksport przewyższa import. Irlandia zyskała opinię „Celtyckiego Tygrysa”. Struktura wytwarzania PKB: usługi 49%, przemysł 46%, rolnictwo 5%. Stopa bezrobocia spadła do 5% w 2007 (z 12% w 1996). Otwarcie rynku pracy dla mieszkańców nowych członków UE, spowodowało znaczny napływ pracowników zagranicznych w tym z Polski (stanowią największą społeczność imigrantów).
Przemysł. Irlandia posiada mało surowców miner., wydobywa się rudy cynku (w An Uaimh jedna z największych kopalń w Europie), ołowiu, miedzi, srebro, poza tym surowce budowlane, torf, niewielkie ilości gazu ziemnego i węgla brunatnego. Produkcja energii elektrycznej, oparta gł. na surowcach importowanych, wynosiła 24,3 mld kW · h (2003). Rozwinięty przemysł elektroniczny (m.in. produkcja komputerów), chem. (w tym nawozów sztucznych), metal., maszyn., skórz., meblarski, środków transportu, petrochemiczny oraz tradycyjne: spoż. (m.in. mleczarski, mięsny, piwowarski, wyrób whisky) i włók. (zwłaszcza lniarski i wełn.). Większość zakładów przem. jest skupiona w Dublinie, Corcaigh, Gaillimh, Port Láirge i Luimneach.
Rolnictwo. Użytki rolne zajmują 62% pow. kraju, z w tym łąki i pastwiska 56%; rozwinięta jest hodowla bydła, owiec, trzody chlewnej i drobiu. Irlandia osiąga wysoką produkcję mleka krowiego, w przeliczeniu na 1 mieszk. (1367 kg, 2004 — 2. miejsce w świecie po Nowej Zelandii), wieprzowiny i wełny; podobnie mimo niedużego zużycia nawozów sztucznych, plony zbóż są wysokie: pszenicy, jęczmienia, owsa; uprawia się także buraki cukrowe, ziemniaki, len i warzywa. Połowy ryb, gł. śledzi, makreli, łososi (na eksport). Lasy zajmują ok. 10% pow. kraju.
Transport i łączność. W przewozach ładunków największą rolę odgrywa transport samochodowy, długość dróg kołowych (2002) — 96 tys. km (w tym tylko 125 km autostrad), długość linii kol. — 3,3 tys. km (w tym 1,9 tys. km szerokotorowych, z czego zelektryfikowanych — 38 km oraz 1,4 tys. km wąskotorowych), w użytkowaniu jest 1,4 mln samochodów osobowych (2001) oraz 232 tys. ciężarowych; największymi portami mor. są: Dublin, Corcaigh i Luimneach; na wyspie Whiddy baza przeładunkowa ropy naft. Bantry Bay; dobrze rozwinięty jest transport lotn., w 4 międzynar. portach (w Dublinie, Shannon, Corcaigh i Knock) obsługuje się przeloty na trasie z Europy do Ameryki Północnej. Nowoczesna, cyfrowa sieć telefonii stacjonarnej; w użytkowaniu 3,8 mln telefonów komórkowych (2004).
Turystyka. Duże znaczenie ma turystyka, 2001 kraj odwiedziło 6,4 mln turystów zagr.; wpływy z obsługi turystów wyniosły 3,9 mld dol. USA (2003).
Handel zagraniczny. Irlandia ma dodatnie saldo handlu zagr.; wartość eksportu 102,0 mld dol. USA (2005), importu — 65,5 mld dol. USA. Irlandia eksportuje wyroby przem., zwłaszcza maszyny, wyroby elektroniczne i sprzęt transportowy oraz artykuły rolno-spoż. (mięso, masło), importuje maszyny i urządzenia, środki transportu, produkty chem., żywność oraz ropę naft. i jej pochodne; handel gł. z krajami UE oraz USA.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia