Irak. Warunki naturalne
 
Encyklopedia PWN
Irak. Warunki naturalne.
Około 35% powierzchni kraju stanowią rozległe, aluwialne niziny Mezopotamii: na północy Al-Dżazira (wysokość ponad 200 m), na południu Nizina Mezopotamska (wysokość poniżej 100 m). W północno-wschodniej części młode góry fałdowe — Góry Kurdystańskie z najwyższym szczytem Iraku — Kuh-e Hazar (3728 m). Ponad 40% powierzchni Iraku zajmują pustynie; na północnym zachodzie część kamienistej i żwirowej Pustyni Syryjskiej, na południowym zachodzie fragment piaszczystej pustyni Wielki Nefud. Klimat zwrotnikowy kontynentalny suchy, na południowym zachodzie skrajnie suchy, w Kurdystanie podzwrotnikowy górski; średnia temperatura w styczniu od –1°C w górach do 12°C nad Zatoką Perską, w lipcu odpowiednio od 24°C do 35°C (temperatura maksymalna do 49–51°C); średnia roczna suma opadów od poniżej 100 mm na południowym zachodzie do 300–500 mm na północy i wschodzie, w górach lokalnie do 1000 mm; opady głównie w zimie (od listopada do kwietnia); częste burze pyłowe, zwłaszcza latem. Irak leży w dorzeczu Tygrysu, Eufratu i Szatt al-Arab (powstaje z połączenia Tygrysu i Eufratu, w dolnym odcinku wyznacza granicę z Iranem); na zachodzie i południu brak rzek stałych; występują suche doliny wadi; w południowej Mezopotamii błota i rozlewiska, największe Haur al-Hammar; na Eufracie, Tygrysie i dopływach Tygrysu Zab Wielki, Zab Mały oraz Dijala liczne tamy i zbiorniki retencyjne (główny As-Sarsar) zaopatrujące w wodę gęstą sieć kanałów nawadniających; spór o podział wód Eufratu między Irakiem a Syrią i Turcją. Roślinność pustynna i półpustynna; na zachodzie i południu zarośla z saksaułem i opuncją, w Mezopotamii stepy turzycowe, w górach silnie zdegradowane, rzadkie lasy (dąb, sosna alepska i jałowiec), w dolinach rzek łęgi (wierzba, akacja, eukaliptus) i gaje palmy daktylowej, na rozlewiskach sitowie, trzcina i papirus. Gleby: mady piaszczyste i gliniaste, w większości zasolone (głównie w wyniku nawadniania) na Nizinie Mezopotamskiej, szaroziemy z pokrywami gipsowymi — w Al-Dżazira, kamieniste gleby kasztanowe i rędziny — w górach, niewykształcone pustynne — na pozostałym obszarze.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia