• akroleina, propenal, aldehyd akrylowy, CH2=CH–CHO,
    związek organiczny, aldehyd nienasycony;
  • akrydyna, dibenzo[b,c]pirydyna,
    trójpierścieniowy związek heterocykliczny, kryształy;
  • akrylonitryl, cyjanek winylu, nitryl kwasu akrylowego, CH2=CH–CN,
    związek org.; bezbarwna ciecz o nieprzyjemnym zapachu;
  • akrylowy aldehyd,
    związek organiczny, → akroleina.
  • akrylowy kwas, kwas propenowy, kwas etenokarboksylowy, kwas winylokarboksylowy, CH2=CH–COOH,
    związek organiczny; bezbarwna ciecz o ostrym zapachu; temperatura topnienia 13°C, temperatura wrzenia 141,6°C;
  • akrynatryna,
    nazwa zwyczajowa akarycydu i insektycydu z grupy pyretroidów;
  • aksamit
    [gr. hexámiton ‘z 6 nici’],
    tkanina (rodzaj pluszu) z krótką okrywą włókienną (do 3 mm);
  • aksamit,
    dzianina kolumienkowa (tzw. lewoprawa lub dwuprawa) lub jej splot o oczkach otwartych lub zamkniętych, z długimi łącznikami w oczkach.
  • aksikon
    [gr.],
    ogólnie element opt. o obrotowej osi symetrii; pot. element opt. ograniczony z jednej strony powierzchnią sferyczną, a z drugiej — powierzchnią stożkową;
  • aksjomat
    [gr. axíōma < axióō ‘cenię wysoko’, ‘przyjmuję za wiarygodne’, ‘wierzę’],
    pewnik,
    log. takie twierdzenie danej teorii dedukcyjnej, które zostało przyjęte bez dowodu i stanowi podstawę dowodów innych twierdzeń;
  • aksjomat Archimedesa,
    mat. pierwotnie: każda wielkość może być zwielokrotniona całkowitą liczbę razy, tak by przewyższyć inną daną wielkość (Eudoksos z Knidos);
  • aksjomat ciągłości,
    mat. aksjomat opisujący własność ciągłości zbioru liczb rzeczywistych;
  • aksjomat Pascha
    [a. pasza],
    mat. prosta nieprzechodząca przez żaden z wierzchołków trójkąta i przecinająca jeden z jego boków przecina również jeden z pozostałych boków.
  • aksjomat równoległości,
    mat. → Euklidesa postulat równoległości.
  • aksjomat wyboru, pewnik wyboru,
    mat. jeden z aksjomatów teorii mnogości, sformułowany 1904 przez E. Zermelo (choć stosowany wcześniej m.in. przez G. Peano, B. Leviego i G. Cantora);
  • aksjomatyczny system,
    log. zbiór tez, w którym wyróżnia się 2 podzbiory: aksjomaty oraz twierdzenia.
  • aksjomatyka
    [gr.],
    log. układ aksjomatów (aksjomat), z którego można wyprowadzić wszystkie twierdzenia danej nauki (teorii);
  • aksjomatyzacja
    [gr.],
    postępowanie zmierzające do przedstawienia danej teorii w postaci systemu aksjomatycznego.
  • aksminster, axminster,
    odmiana dywanu tkanego z okrywą włókienną;
  • aksoida
    [gr. áxōn ‘oś’, eídos ‘kształt’],
    zbiór chwilowych osi obrotu w ruchu ciała sztywnego wokół punktu nieruchomego lub chwilowych osi śrubowych w ogólnym przypadku ruchu ciała sztywnego.
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia