wielorybnictwo

wielorybnictwo,

dziedzina przemysłu obejmująca połów i przetwórstwo waleni, gł. z grup: wielorybów gładkoskórych, wielorybów fałdowców i kaszalotów (w znacznie mniejszej liczbie były i są poławiane niektóre gat. wali dziobogłowych, delfinowatych i narwali).

Ob. zaniechane przez większość państw, najintensywniej rozwijało się od XVII w. do 1. poł. XX w., doprowadzając do niemal całkowitego wytępienia większości gat. wielorybów; pierwotnie dostarczało gł. dużej ilości mięsa, tłuszczu i skór, stąd pierwsze ślady wielorybnictwa są znane już z czasów prehist.; w 1946 powstała Międzynar. Komisja Wielorybnicza mająca na celu regulację liczby poławianych waleni; 1986 na mocy Konwencji Narodów Zjednoczonych wszedł zakaz wszelkich komercyjnych połowów waleni; połów niektórych gat. zębowców odbywa się ciągle, na niewielką skalę, w rejonie W. Owczych i Japonii, a tubylcze plemiona zamieszkujące wybrzeża Ameryki Północnej uzyskują corocznie koncesję na połów kilku sztuk wielorybów do celów komsumpcyjnych, produkcji ubrań i wyrobów rękodzielniczych.