kaszaloty

kaszaloty, kaszalotowate, potwale, Physeteridae,

rodzina waleni z podrzędu zębowców; znane od miocenu z osadów Ameryki Północnej i Ameryki Południowej, Eurazji oraz Australii

współcześnie tylko 3 gatunki: największy kaszalot, Physeter catodon, długość do 11–18 m, masa 20–57 t, oraz mniejsze, zwane często kogiami, o długości ciała 2,1–3,4 m i masie 270–370 kg: kaszalot mały, Kogia breviceps, i kaszalot karłowaty, Kogia simus; w przedniej części głowy kaszalotów znajduje się zbiornik półpłynnej substancji woskowej (do 5 t, olbrotu i woskowatego spermacetu); w przewodzie pokarmowym chorych sztuk tworzy się wysoko ceniona w przemyśle perfumeryjnym ambra; kaszaloty żywią się głównie kałamarnicami; zamieszkują ciepłe morza i oceany; do 1985 licznie poławiane; obecnie zagrożone wyginięciem i objęte ochroną.