spółka
 
Encyklopedia PWN
spółka,
w potocznym znaczeniu forma współdziałania, zwłaszcza gospodarczego, osób mających wspólny cel;
w znaczeniu prawnym — zróżnicowana, ale wyodrębniona normatywnie odrębna instytucja prawna, forma współdziałania (zrzeszenia) podmiotów prawa cywilnego; są to nieliczne, w uregulowaniu polskiego prawa, stosunki wielostronne. W wyniku długotrwałej ewolucji w praktyce obrotu prawnego i w procesie rozwoju historycznego prawa ukształtowały się różne rodzaje spółek
W polskim prawie podstawowa regulacja dotycząca spółek jest zawarta w Kodeksie cywilnym oraz w Kodeksie spółek handlowych (ksh). Kodeks cywilny zawiera definicję spółki cywilnej, natomiast ksh — spółek handlowych. Z przepisów ksh wynika podział spółek na: 1) osobowe — jawną, partnerską, komandytową i komandytowo-akcyjną, 2) kapitałowe — akcyjną i z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółka cywilna — najstarsza forma spółki, w której wkład może polegać na wniesieniu do spółki własności lub innego prawa lub też na świadczeniu usług; normuje ją w Polsce Kodeks cywilny. Spółka jawna pochodzi ze spółki cywilnej, służy prowadzeniu średnich przedsiębiorstw przemysłowych i handlowych; wspólnicy odpowiadają solidarnie i nieograniczenie; w polskim prawie uregulowanie spółki jawnej pojawiło się w Kodeksie handlowym (kh) z 1934, nie zostało uchylone po wejściu w życie Kodeksu cywilnego, a aktualnie jest zawarte w przepisach ksh. Spółka partnerska jest typem spółki osobowej, jej cechą charakterystyczną jest to, że partnerem (wspólnikiem) może być jedynie osoba wykonująca wolny zawód. Spółka komandytowa różni się od spółki jawnej tym, że przynajmniej jeden wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki tylko do wysokości ustalonej w umowie sumy, pozostali odpowiadają nieograniczenie. Spółka komandytowo-akcyjna, spółka o cechach mieszanych, do której mają zastosowanie zarówno przepisy dotyczące spółek osobowych, jak i kapitałowych (zwłaszcza regulacje spółki akcyjnej); ma na celu stworzenie zarówno możliwości dokapitalizowania prowadzonej działalności, jak i podstaw do większego wpływu stron angażujących kapitał (akcjonariuszy) na prowadzoną przez nią działalność. Ten ostatni element powoduje, iż przypisuje się jej więcej cech spółek kapitałowych niż osobowych. Jest jednak spółką osobową mającą na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której co najmniej jeden ze wspólników odpowiada za zobowiązania bez ograniczeń (komplementariusz) i co najmniej jeden ze wspólników jest akcjonariuszem. Spółka akcyjna jest uregulowana w ksh. Jest spółką kapitałową mającą osobowość prawną, od chwili wpisania do KRS. Polega na tym, że kapitał zakładowy składa się z wkładów założycieli, którzy otrzymują akcje; istnieje możliwość wprowadzenia akcji do obrotu publicznego (w tym na giełdę) i łatwiejszego pozyskiwania kapitału przez emisje nowych akcji oraz obligacji, także lepszą, instytucjonalną ochronę akcjonariuszy i wierzycieli; posiadacze akcji nie odpowiadają za zobowiązania spółki, tylko ponoszą ryzyko lokaty kapitału do wysokości ceny nabycia akcji oraz czerpią zyski (dywidenda). Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest uregulowana w ksh i stosuje się do niej zasady ogólne dotyczące spółek handlowych i kapitałowych. Pozwala na prowadzenie przedsiębiorstwa bez ryzyka narażenia całego majątku wspólników, ponieważ wspólnicy odpowiadają wobec wierzycieli spółki tylko do wysokości imiennych udziałów w spółce.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia