rektyfikacja
 
Encyklopedia PWN
rektyfikacja
[łac. rectificatio ‘wyprostowanie’],
destylacja frakcjonowana, destylacja frakcyjna,
metoda rozdzielania w sposób ciągły (lub okresowy) mieszanin lotnych składników ciekłych, w wyniku bezprzeponowego, przeciwprądowego (przeciwprąd) zetknięcia par i cieczy złożonych ze składników mieszaniny.
W procesie r. wykorzystuje się różnice temperatury wrzenia mieszaniny i rozmaitych zanieczyszczeń, dzięki czemu skład oparów różni się od składu cieczy; w wyniku tego w różnych frakcjach, uzyskanych z kolejnych destylacji, zagęszczenie poszczególnych składników wzrasta. R. prowadzi się — w sposób ciągły lub okresowy — w kolumnie rektyfikacyjnej; jest to aparat w kształcie walca, w którego wnętrzu znajdują się półki (dzwonowe, sitowe i in.) lub wypełnienie, zapewniające intensywną wymianę masy i ciepła między unoszonymi ku górze kolumny oparami a spływającą ku dołowi cieczą; poniżej kolumny, lub obok niej, znajduje się ogrzewany kocioł, powyżej zaś wymiennik ciepła, zw. deflegmatorem, służący do skraplania oparów. Ciecz poddawana r., tzw. surówka w procesie ciągłym jest doprowadzana na jedną z półek w środkowej części kolumny rektyfikacyjnej (półkę zasilającą), w procesie okresowym zaś — wprost do kotła. Surówką może być np. spirytus surowy lub nierozfrakcjonowane produkty naftowe. Część skroplin odbiera się jako produkt, zw. destylatem, resztę zaś skroplin, zw. flegmą, zawraca się do kolumny. Z oparów przepływających ku górze kolumny skraplają się składniki mniej lotne; wydziela się przy tym ciepło, które jest zużyte na odparowanie ze spływającej cieczy bardziej lotnych składników; para wzbogaca się stopniowo w składnik bardziej lotny, ciecz zaś w składnik mniej lotny, dzięki czemu w przypadku mieszaniny dwuskładnikowej w górze kolumny odbiera się składnik o niższej temperaturze wrzenia, w dole zaś — o wyższej. R. mieszanin wieloskładnikowych prowadzi się w kilku kolumnach połączonych szeregowo, w których poszczególne składniki odbiera się ze szczytu lub z dołu każdej z kolejnych kolumn, albo w jednej kolumnie, z której szczytu odbiera się składnik najbardziej lotny, z dołu najmniej lotny, a pozostałe składniki z półek pośrednich. R. można prowadzić pod ciśnieniem zmniejszonym, zwiększonym lub pod ciśnieniem atmosferycznym. W przypadku rozdzielania składników o zbliżonych właściwościach stosuje się r. azeotropową lub r. ekstrakcyjną, oparte na tych samych zasadach co destylacja azeotropowa i destylacja ekstrakcyjna.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia