pomiarowe przyrządy elektromechaniczne, elektryczne przyrządy wskazówkowe,
przyrządy pomiarowe, w których wielkość elektr. (prąd, napięcie, moc), dzięki zjawiskom elektrodynamicznym, jest przetwarzana w napędowy moment siły działający na część ruchomą przyrządu (zw. organem ruchomym) i wywołujący jego obrót.
pomiarowe przyrządy elektromechaniczne
Encyklopedia PWN
Organ ruchomy jest połączony z częścią nieruchomą sprężynami przeciwdziałającymi obracaniu; ustala się równowaga między momentem napędowym a momentem wytworzonym przez sprężynę; w położeniu równowagi kąt obrotu organu ruchomego jest zależny od wartości wielkości elektr.; z organem ruchomym jest sztywno połączona wskazówka przesuwająca się wzdłuż nieruchomej podziałki, na której jest naniesiona skala pomiarowa wielkości mierzonej (kreski — wskazy oznaczają kąty odpowiadające określonym wartościom wielkości mierzonej). Stosownie do zasady działania rozróżnia się: a) p.p.e.: magnetoelektryczne — moment napędowy powstaje w nich wskutek oddziaływania pola magnet. magnesu trwałego na cewkę, przez którą płynie prąd mierzony, przy czym ruchomą częścią może być bądź cewka, bądź magnes; stosowane przede wszystkim jako amperomierze i woltomierze prądu stałego oraz omomierze; b) p.p.e. elektromagnetyczne — moment napędowy powstaje w wyniku oddziaływania cewki z prądem mierzonym na ruchomy rdzeń z materiału magnetycznie miękkiego (rdzeń jest wciągany do cewki); używane gł. jako amperomierze i woltomierze prądu przemiennego (mierzą wartość skuteczną); c) p.p.e. elektrodynamiczne — moment napędowy powstaje wskutek oddziaływania pól magnet. 2 cewek z prądami, ruchomej i nieruchomej; stosowane przede wszystkim jako watomierze; d) p.p.e. indukcyjne liczniki energii elektrycznej; e) p.p.e. elektrostatyczne — powstanie momentu napędowego jest efektem oddziaływania między elektrodami ruchomą i nieruchomą, tworzącymi kondensator naładowany napięciem mierzonym; używane jako woltomierze i elektrometry. Pierwowzorem p.p.e. była waga skręceń Coulomba. Do lat 80. XX w. p.p.e. były podstawowymi przyrządami stosowanymi do pomiaru wielkości elektr., obecnie zostały prawie całkowicie wyparte przez cyfrowe pomiarowe przyrządy.
