mikrotubule
biol. podstawowy składnik cytoszkieletu komórek eukariotycznych w postaci silnie wydłużonych rurek o średnicy 24 nm.
[gr.],
mikrotubule
Encyklopedia PWN
Ściana mikrotubuli jest zbud. z 13 protofilamentów ułożonych do siebie równolegle, z których każdy jest łańcuchem cząsteczek białka tubuliny; większość mikrotubul to struktury dynamiczne; zarówno podczas interfazy, jak i podziału komórki ulegają nieustannym przekształceniom: wydłużaniu (w wyniku przyłączania tubuliny do jednego lub obu końców mikrotubuli), skracaniu (polegającym na usuwaniu tubuliny z końców mikrotubuli) lub całkowitemu zanikowi; dynamiczny charakter mikrotubul pozwala na ciągłą modyfikację cytoszkieletu w zależności od potrzeb komórki (np. powstawanie wrzeciona podziałowego w dzielącej się komórce); w komórkach występują również mikrotubule stabilne, do których należą mikrotubule tworzące centriole oraz rdzenne części wici i rzęsek. Mikrotubule pełnią wiele ważnych funkcji w komórce: a) zapewniają integralność jej struktury i decydują o jej kształcie, b) są odpowiedzialne za transport wewnątrzkomórkowy, pełniąc funkcję „szlaków komunikacyjnych”, którymi, przy udziale białek motorycznych, są transportowane organelle i in. składniki komórki, c) uczestniczą w ruchu komórek jako składniki wici i rzęsek oraz w procesach morfogenetycznych (np. w powstawaniu aksonów i plemników), d) są gł. składnikiem wrzeciona podziałowego odpowiedzialnego za rozdział chromosomów do komórek potomnych podczas mitozy i mejozy. Formowanie mikrotubul jest inicjowane w tzw. centrach organizacyjnych mikrotubul, z których do najważniejszych należy centrosom.
