karboksylazy

karboksylazy

[łac.-gr.],

potoczna nazwa enzymów przyłączających do substratu org. cząsteczkę dwutlenku węgla (CO₂) lub węglanu;

nazwą tą określa się niektóre enzymy z klasy ligaz, podklasy tworzących wiązania C–C oraz pewne enzymy z klasy liaz, podklasy rozszczepiających wiązania C–C; karboksylazy z klasy ligaz biorą udział np. w syntezie kwasów tłuszczowych, wbudowują 1 z atomów węgla pierścienia puryn, przekształcają kwas pirogronowy w kwas szczawiooctowy (substrat cyklu Krebsa), ich koenzymem jest biotyna; karboksylazy z klasy liaz katalizują pobieranie CO₂ u roślin typu C₄ i CAM (karboksylaza fosfoenolopirogronianowa) oraz katalizują karboksylację i hydrolityczne rozszczepienie rybulozo-1,5-bisfosforanu (RuBP) na dwie cząsteczki 3-fosfoglicerynianu, będącego substratem cyklu Calvina–Bensona (karboksylaza rybulozo-1,5-bisfosforanu, RuBisCO, karboksylaza/oksygenaza rybulozo-1,5-bisfosforanowa, dawniej zw. też karboksydysmutazą).