kanonicy regularni

kanonicy regularni, Zakon Kanoników Regularnych Świętego Augustyna Kongregacji Laterańskiej Najświętszego Zbawiciela, Ordo Canonicorum Regularium Sancti Augustini Congregatio Lateranensis Sanctissimi Salvatoris (CRL),

zakon katolicki z regułą św. Augustyna, wywodzący się ze średniowiecznych wspólnot kanoników kapitulnych (tzw. wspólnot biskupich) powstających w Kościele na przełomie IV i V w.,

są najstarszym zakonem kleryckim w Kościele; w Polsce od XII w. opactwa w Trzemesznie i Czerwińsku, od XV w. klasztor w Krakowie (błogosławiony Stanisław Kazimierczyk); w XVI w. polskie domy włączone do jednej z kongregacji kanoników regularnych — kanoników laterańskich (powstałych w XII w. w Rzymie), którym 1544 papież Pius IV nadał pierwszeństwo wśród wszystkich zakonów katolickich; w XIX w. kasata większości polskich klasztorów; zabytki architektury sakralnej: romańskiej (Czerwińsk), gotyckiej (Kraków, kościół Bożego Ciała) i barokowej (Wilno, kościół Św. Piotra i Pawła). Istnieją liczne zgromadzenia kanoników, m.in. duchacy, norbertanie, bożogrobcy.