hugenoci
 
Encyklopedia PWN
hugenoci, hugonoci
[fr. huguenots < niem. Eidgenossen ‘członkowie sprzysiężenia’],
wyznawcy kalwinizmu we Francji w XVI i XVII w.;
początkowo (lata 40. XVI w.) doktryna J. Kalwina objęła mieszczaństwo, a następnie część szlachty i możne rody (Burbonowie, Chatillonowie); 1559 hugenoci zwołali pierwszy synod narodowy, ogłosili zbiór zasad wiary (Confessio Gallicana) i utworzyli jednolitą organizację kościelną; po uzyskaniu 1562 swobody religijnej rozwijający się szybko ruch napotkał zdecydowany opór dworu (głównie Katarzyny Medycejskiej), widzącego w nim zagrożenie dla władzy centralnej; polityka dworu znalazła oparcie w silnie zorganizowanej grupie feudałów katolickich, z rodziną Gwizjuszów na czele (Liga Katolicka); 1562 wybuchła długotrwała wojna domowa (wojny religijne), podczas której doszło do wielu rzezi hugenotów (największa w noc św. Bartłomieja); przejście na katolicyzm przywódcy hugenotów, Henryka III Nawarskiego, i objęcie przez niego tronu Francji (Henryk IV) położyło kres wojnom; 1598 edykt nantejski przyznał hugenotom swobodę kultu i niemal całkowite równouprawnienie. Za panowania Ludwika XIV nastąpiło 1685 odwołanie edyktu nantejskiego, co spowodowało likwidację protestantyzmu nie tylko jako siły politycznej, lecz również jako organizacji kościelnej (rozwiązanie zborów, banicje pastorów, nawracanie na katolicyzm pod naciskiem administracyjnym i wojskowym); reakcją na represje było m.in. powstanie kamizardów (1702); rzesze hugenotów wyemigrowały do Anglii, Niderlandów, Prus i Szwajcarii, co osłabiło gospodarkę francuską; 1787 hugenoci odzyskali prawa cywilne, a rewolucja francuska 1789–99 i kodeks Napoleona I (1804) zrównały ich w prawach z katolikami.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Bitwa morska wojsk francuskich z angielskimi u wybrzeża La Rochelle, 28 X 1628, obraz namalowany przez A. Van der Kabela (Cabela) — Musee d'Orbigny, La Rochelle fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia