cios

cios, spękania ciosowe,

geol. system regularnych spękań i szczelin w skałach powodujący podzielność skał (np. pod wpływem uderzenia) na regularne bloki;

zależnie od ich kształtu rozróżnia się cios słupowy (np. w bazaltach), cios kostkowy (np. w piaskowcach) i in.; powstaje najczęściej wskutek ściskania lub rozciągania skał pod wpływem ruchów tektonicznych; w skałach magmowych tworzy się ponadto w wyniku kurczenia się magmy podczas krzepnięcia, a także ciśnienia magmy na zakrzepłe już, górne części intruzji, w skałach osadowych — pod wpływem kurczenia się osadu wskutek utraty wody w procesie diagenezy. Obecność ciosów w skałach wpływa na rzeźbę terenu, krążenie wód podziemnych, zjawiska krasowe; ma też duże znaczenie przy eksploatacji kamieniołomów oraz w obróbce kamieni budowlanych.

Svartifoss, wodospad, (Islandia)

Cios bazaltowy, bazalty z ciosem słupowym