chemia jądrowa,
nauka zajmująca się chem. i fizykochemicznymi właściwościami promieniotwórczych izotopów pierwiastków, zarówno naturalnych, jak i otrzymanych w sztucznych reakcjach jądrowych;
chemia jądrowa
Encyklopedia PWN
chemia jądrowa zajmuje się: badaniem procesów rozpadu promieniotwórczego i reakcji jądr., w wyniku których tworzą się izotopy promieniotwórcze różnych pierwiastków, otrzymywaniem i badaniem właściwości nowych pierwiastków nie występujących w przyrodzie, badaniem mechanizmów pochłaniania promieniowania jądr., metodami oznaczania aktywności promieniotwórczej, badaniem efektów izotopowych (zarówno fiz., jak i chem.) i reakcji wymiany izotopowej; w zakres badań chemii jądrowej wchodzi także chemia atomów gorących, oraz — będące domeną radiochemii — zastosowanie pierwiastków promieniotwórczych w różnych działach chemii i technologii, biologii i medycynie oraz energetyce. Do ch.j. zalicza się często chemię radiacyjną (zajmującą się chem. skutkami oddziaływania promieniowania wysokoenerg. na materię).
W chemii jądrowej stosuje się bardzo czułe i dokładne metody rozdzielania i identyfikacji śladowych ilości pierwiastków chem., a także wprowadza się największe wymagania dotyczące czystości niektórych substancji (tzw. substancje jądrowo czyste); pewne metody chemii jądrowej (np. analiza aktywacyjna) są szeroko stosowane w wielu gałęziach nauki i techniki (m.in. w badaniach materiałów półprzewodnikowych, gruntu księżycowego, meteorytów). Metodami chemii jądrowej wydzielono i zidentyfikowano otrzymane sztucznie pierwiastki transuranowe. Badania procesów chem. inicjowanych przez promieniowanie jonizujące wykazały istnienie i znaczenie nowych indywiduów chem. (np. elektron solwatowany, wolne rodniki), przyczyniając się do rozwoju chemii wysokich energii i pewnych działów chemii fizycznej. Chemia jądrowa przyczyniła się również do rozwoju m.in. produkcji paliw jądr., produkcji źródeł promieniowania i związków znakowanych izotopami promieniotwórczymi oraz materiałoznawstwa radiacyjnego i technologii radiacyjnej. Początki rozwoju chemii jądrowej są związane z odkryciem 1896 promieniotwórczości naturalnej uranu przez A.H. Becquerela oraz z odkryciem i wydzieleniem 1898 polonu i radu przez M. Skłodowską-Curie i P. Curie. W Polsce badania w dziedzinie chemii jądrowej prowadzi się przede wszystkim w Inst. Chemii i Techniki Jądr. w Warszawie, Inst. Fizyki Jądr. w Krakowie, Międzyresortowym Inst. Techniki Radiacyjnej Politechniki Łódzkiej.
