automat
maszyna wykonująca sekwencję czynności (składających się na jej cykl pracy) bez udziału człowieka;
[gr. autómatos ‘samoczynny’],
automat
Encyklopedia PWN
Automatem może być maszyna o stałym cyklu pracy (np. pistolet maszyn., automat do sprzedaży biletów, automat telefoniczny, automat otwierający drzwi) albo o cyklu zmiennym — a. programowalny (np. robot przem., obrabiarka sterowana numerycznie). Dzieje automatu sięgają czasów staroż., np. Heron z Aleksandrii skonstruował mechanizm służący do podnoszenia zasłony przed ołtarzem świątyni w wyniku oddziaływania ciepła ognia ofiarnego. W okresie średniowiecza zaczęto konstruować androidy, tj. ruchome figury naśladujące niektóre czynności człowieka, od XVIII w. rozwój automatu został związany z rozwojem przemysłu. Od poł. XX w., ze względu na zastosowanie w projektowaniu komputerów (np. liczniki, rejestry, arytmometry) oraz w automatyce (np. automaty sterujące sygnalizatorami świetlnymi, zamki cyfrowe), szczególnie ważną kategorię stanowią automaty cyfrowe, czyli układy przełączające; na ich wejścia są podawane sygnały binarne, a w wyniku ich działania na wyjściu powstają przetworzone sygnały binarne. Obecnie automaty cyfrowe są budowane z cyfrowych układów scalonych, dawniej wykorzystywano do tego celu przekaźniki, lampy elektronowe oraz dyskretne przyrządy półprzewodnikowe (diody, tranzystory). Rozróżnia się automaty cyfrowe bez pamięci oraz z pamięcią. Ze względu na konstrukcję wyróżnia się stosowane często automaty mikroprogramowane; automat taki stanowi układ sterujący, który składa się z pamięci stałej (ROM) zawierającej mikrorozkazy, wskaźnika mikrorozkazu, który ma być wykonany, oraz desygnatora sygnałów wejściowych.
