Oceania. Warunki naturalne. Budowa geologiczna i ukształtowanie powierzchni

Oceania. Budowa geologiczna i ukształtowanie powierzchni.

Wyspy w południowo-zachodniej części Oceanu Spokojnego (Melanezja i Nowa Zelandia) pochodzenia kontynent., zbud. z paleozoicznych, mezozoicznych i kenozoicznych skał osadowych poprzecinanych licznymi intruzjami skał magmowych; wyspy w środkowej i wschodniej części (Mikronezja i Polinezja) wulk. i koralowe, zbud. z trzeciorzędowych i czwartorzędowych law bazaltowych i wapieni koralowych (największe na Ziemi atole w archipelagu Wysp Marshalla); częste trzęsienia ziemi, czynne wulkany (np. Mauna Loa w archipelagu Hawaje, Ruapehu na Wyspie Północnej w Nowej Zelandii). Wyspy kontynent. (przybrzeżne) i wulk. (wznoszące się n.p.m. grzbiety podmor.) przeważnie górzyste (wysokość do 5030 m na Nowej Gwinei), wyspy koralowe i atole (będące nadbudową zanurzonych gór wulk.) — niskie (1–7 m). Wielkie rozproszenie oraz ogromna liczebność wysp O. sprawia, że cechy środowiska przyr. poszczególnych wysp i archipelagów, mimo podobieństw, nie są jednakowe; wiele archipelagów, np. Wyspy Cooka, Tonga, Karoliny, swój rodowód zawdzięcza złożonej genezie, występują tu zarówno wyspy wulk., często otoczone rafami, jak i typowe atole. Silnie rozwinięte zjawiska krasowe, m.in. kras tropik. na Nowej Gwinei i Nowej Brytanii, wysokogórski w masywie Bangeta na Nowej Gwinei i na północy W. Południowej (Nowa Zelandia) oraz na bardzo wielu wyspach zbudowanych z wapieni koralowych — morski.

Oceania. Rafa koralowa koło Viti Levu (Fidżi)

Moorea, wyspa w archipelagu Wysp Towarzystwa (Polinezja Francuska)

Marshalla Wyspy, rafa koralowa wokół jednego z atoli