Niemcy. Polityka społeczna

Niemcy. Polityka społeczna.

Realizowana w Niemczech polityka społ. obejmuje zabezpieczenie społ., ochronę zdrowia i politykę oświatową. Jej tradycje sięgają pocz. XIX w. Pierwsza kasa chorych powstała już 1820, a powszechne ubezpieczenie na wypadek choroby wprowadził 1882 O. von Bismarck. W 1884 wprowadzono ubezpieczenie od nieszczęśliwych wypadków, 1889 — emerytalne, a 1927 — ubezpieczenie od bezrobocia. Na system zabezpieczenia społecznego składają się owe 4 rodzaje ubezpieczeń, z których chorobowe, emerytalne i na wypadek bezrobocia są obowiązkowe. Fundusze ubezpieczeniowe są tworzone ze składek pracodawców i pracobiorców. Świadczenia emerytalne wynoszą 45% średniego wynagrodzenia i są najwyższe w Europie. Zasiłek chorobowy przez pierwsze 42 dni choroby wynosi 100% miesięcznego uposażenia i jest wypłacany przez pracodawcę, następnie 70% poprzedniej sumy netto i jest wypłacany przez kasę chorych. Ubezpieczenie od bezrobocia uprawnia do otrzymywania zasiłku w wysokości 63% zarobku netto dla bezdzietnych i 88% dla posiadających dzieci. Zasiłek w tej wysokości jest wypłacany co najmniej przez pół roku, maksymalnie przez 1 rok. Po roku, gdy bezrobotny nadal pozostaje bez pracy, zasiłek zmniejsza się i wynosi odpowiednio 56% i 58% i wówczas jest wypłacany bezterminowo. Świadczenia z ubezpieczenia od wypadku są wypłacane z kasy branżowych związków zaw., ale przysługują tylko wtedy, gdy wypadek zdarzył się na najkrótszej drodze do pracy, podczas pracy w miejscu zatrudnienia, na najkrótszej drodze do domu. W ramach systemu zabezpieczenia społ. wypłaca się również świadczenia zgodnie z tzw. katalogiem grup socjalnych: rodzina i małżeństwo, zdrowie, zatrudnienie, starość, utrata żywiciela rodziny, skutki wydarzeń polit., mieszkanie, oszczędzanie, ogólna pomoc życiowa. Budżet socjalny jest finansowany przez: przedsiębiorstwa — 31,3%, gospodarstwa domowe — 28,3%, budżet federalny — 20,3%, budżety krajów związkowych (landów) — 11,3%, gmin — 8,0%, ubezpieczenia socjalne i prywatne — 0,8%. Opieka zdrowotna. Służba zdrowia jest gł. prywatna i kosztowna, ale powszechnie dostępna dzięki ubezpieczeniom chorobowym i kasom chorych, które refundują te koszta. Istnieje również sieć otwartych państw. i komunalnych placówek służby zdrowia. Podstawowe funkcje opieki zdrowotnej, czyli profilaktyka, lecznictwo i rehabilitacja są realizowane przez federalne ministerstwo zdrowia, kasy chorych, stowarzyszenia lekarskie oraz ministerstwa zdrowia krajów związkowych. Wszystkie dzieci do 4. roku życia są objęte systematycznymi badaniami mającymi na celu wykrycie wrodzonych uszkodzeń serca, mózgu oraz układu nerwowego. Kobiety od 30. roku życia, a mężczyźni po ukończeniu 45 lat są objęci badaniami mającymi na celu wczesne rozpoznanie raka. Polityka oświatowa. Wszystkie dzieci w wieku 6–10 lat są objęte obowiązkową 4-letnią nauką w szkole podstawowej (w niektórych landach 6-letnią), a powszechny obowiązek szkolny wynosi 9 lat i trwa do ukończenia 15. roku życia. Po ukończeniu szkoły podstawowej naukę można kontynuować w różnych typach szkół zaw. i średnich. Funkcjonują 3 typy szkół średnich: a) szkoły realne (Realschulen), gdzie nauka trwa 6 lub 4 lata i po ukończeniu można ją kontynuować bądź w branżowych szkołach zaw., bądź w branżowych gimnazjach; b) gimnazja (Gymnasien), których ukończenie uprawnia do podjęcia studiów w szkołach wyższych; c) szkoły całkowite (Gesamtschulen), obejmujące 13-letni zintegrowany cykl nauczania: zakres podstawowy (Primarbereich) trwający 4 lata, zakres wtórny I (Sekundarbereich I) trwający 6 lat oraz zakres wtórny II (Sekundarbereich II) trwający 3 lata. Szkoły są pod zarządem landów. Na oświatę przeznacza się 4,7% PKB.