Biblioteka Narodowa

Biblioteka Narodowa w Warszawie (BN),

centralna biblioteka państwa tworzona od 1918, powołana 1928, otwarta 1930;

organizowana i kierowana do 1937 przez S. Dembego; podstawę jej zbiorów stanowiły m.in. rewindykowane z ZSRR księgozbiory bibliotek deportowanych do Rosji w okresie zaborów oraz kolekcje rapperswilskie (Muzeum Narodowe Polskie w Rapperswilu) i batiniolskie (biblioteka batiniolska); rozwój zbiorów przez egzemplarz obowiązkowy, kupno, dary, wymianę; po powstaniu warsz. większość zbiorów specjalnych spalona przez hitlerowców. BN jest książnicą nar. gromadzącą i archiwizującą dokumenty pol. i Polski dotyczące, biblioteką nauk. o humanist. profilu zbiorów, centralną biblioteką i placówką nauk. w zakresie bibliologii, informacji nauk., bibliografii, dokumentacji, normalizacji, bibliotekoznawstwa itp., także instytucją wydawniczą. W skład BN wchodzą m.in. działy: Gromadzenia i Opracowywania Zbiorów Nowszych, Informacji i Udostępniania Zbiorów, Zbiorów Specjalnych, Przetwarzania Danych, Poligraf., 2 inst.: Instytut Bibliograficzny, zał. 1928, gł. koordynator prac bibliograficznych prowadzonych w Polsce; opracowuje bibliografię nar. bieżącą (m.in. tyg. „Przewodnik Bibliograficzny”, od 1928) i retrospektywną (m.in. kontynuacja pracy Estreicherów, planowana na ok. 20 tomów Bibliografia polska 1901–1939, od 1986) i in., urzędową statystykę wydawnictw pol. (rocznik«Ruch Wydawniczy w Liczbach», od 1955); prowadzi prace z zakresu: teorii, historii i metodyki bibliografii, normalizacji bibliograficznej, dokumentacji i informacji nauk., jest nar. ośr. międzynarodowego systemu informacji o wydawnictwach ciągłych (ang. International Serials Data System — ISDS); Instytut Książki i Czytelnictwa, zał. 1955, zajmuje się gł. badaniem społ. funkcjonowania książki, m.in. czytelnictwa, jego historii, recepcji książki, ruchu wydawniczego, zagadnień bibliotekarskich; wydaje kilka serii, m.in. «Z Badań nad Czytelnictwem» (t. 1–18 1956–91), rocznik «Biblioteki Publiczne w Liczbach». W 2006 zbiory liczyły 8,36 mln jednostek bibliotecznych (w tym 1,4 mln jednostek dubletów), w tym 2,4 mln książek i broszur, 843,6 tys. wydawnictw ciągłych, 26,7 tys. rękopisów, 161,8 tys. starych druków, 116,4 tys. map i atlasów, 117,7 tys. nut drukowanych, 86,5 tys. dokumentów dźwiękowych i audiowizualnych, 479,5 tys. zbiorów ikonograficznych, 249,6 tys. mikroform, 208,7 tys. zbiorów specjalnych księgoznawczych i 2,1 mln dokumentów życia społecznego.

Warszawa, pałac Krasińskich, Tylman z Gameren, 1688-92

Warszawa, Pałac Krasińskich (Tylman z Gameren, 1688–92)

Samostrzelnik Stanisław, Adoracja św. Stanisława, ilustracja w Catalogus archiepiscoporum Gnesnensium; Vitae episcoporum Cracoviensium Jana Długosza, 1530–35 — Biblioteka Narodowa w Warszawie

Paderewski Ignacy Jan, Sześć Pieśni do słów Adama Mickiewicza, Berlin-Poznań 1894 — Biblioteka Narodowa w Warszawie.