telegraficzny aparat, telegraf,
urządzenie stosowane w telegrafii, służące do przekształcania (zgodnie z zastosowanym alfabetem telegraficznym) znaków pisma na sygnały elektryczne (w nadajniku) i przeprowadzania operacji odwrotnej (w odbiorniku).
telegraficzny aparat
Encyklopedia PWN
Od momentu powstania telegrafii stosowano wiele różnych aparatów telegraficznych; obecnie stosuje się tylko dalekopisy.
Historyczne znaczenie ma też klasyfikacja aparatów telegraficznych. W zależności od sposobu nadawania stosuje się podział aparatów telegraficznych na ręczne, w których wysłanie sygnału odpowiadającego danemu znakowi następowało po naciśnięciu klawisza klawiatury lub dźwigni klucza telegraficznego (np. aparat telegraficzny Morse’a), oraz automatyczne, w których nadawanie znaków było sterowane przesuwającą się taśmą perforowaną z zakodowaną wiadomością (np. aparat telegraficzny Wheatstone’a, aparat telegraficzny Siemensa). Pod względem metody obrazowania odebranej wiadomości rozróżnia się aparaty telegraficzne z zapisem symbolicznym (wiadomość zapisana w postaci znaków, np. kresek i kropek lub kresek różnej długości, była deszyfrowana przez operatora) i aparaty telegraficzne drukujące (odebrana wiadomość była zapisywana bezpośrednio w postaci znaków pisma na papierowej taśmie); do pierwszych zalicza się aparat telegraficzny Morse’a i aparat telegraficzny mozaikowy Hella, do drugich — juz, bodot, a także dalekopis. Zależnie od sposobu pracy rozróżnia się aparaty telegraficzne arytmiczne i synchroniczne; aparaty telegraficzne arytmiczne, zw. też aparatami start-stop, odznaczały się cyklicznie przerywaną pracą nadajnika i odbiornika; podczas jednego cyklu nadajnik generował sygnał odpowiadający jednemu znakowi wiadomości oraz sygnały sterujące uruchomieniem i zatrzymaniem odbiornika; aparatem telegraficznym arytmicznym jest dalekopis; aparaty telegraficzne synchroniczne odznaczały się ciągłą pracą nadajnika i odbiornika i wymagały zachowania odpowiedniego rytmu działania (synchronizacja); należały do nich bodot i juz.
Mirosława Pawlaczyk
