recykling

recykling

[ang.],

wykorzystywanie odpadów jako materiału wyjściowego (jako surowca wtórnego) w procesach przemysłowych lub szeroko pojęte przyrodnicze ich zagospodarowanie; wg definicji prawnej zawartej w ustawie o odpadach (Dziennik Ustaw 2001 nr 62, pozycja 628) recykling „jest to taki odzysk, który polega na powtórnym przetwarzaniu substancji lub materiałów zawartych w odpadach w procesie produkcyjnym w celu uzyskania substancji lub materiału o przeznaczeniu pierwotnym lub o innym przeznaczeniu, w tym też recykling organiczny, z wyjątkiem odzysku energii”.

W przytoczonej ustawie występuje pojęcie recyklingu organicznego, rozumianego jako „obróbka tlenowa, w tym kompostowanie, lub beztlenowa odpadów, które ulegają rozkładowi biologicznemu w kontrolowanych warunkach przy wykorzystaniu mikroorganizmów, w wyniku której powstaje materia organiczna lub metan; składowanie na składowisku odpadów nie jest traktowane jako recykling organiczny”. Recykling ma duże znaczenie dla ochrony środowiska i jest coraz szerzej stosowany. Konieczne jest maksymalne wykorzystanie selektywnie gromadzonych odpadów w miejscach ich powstawania. Przykłady zastosowania recyklingu: z odpadów komunalnych selektywnie gromadzonych można uzyskać: biomasę nadającą się do przetwarzania na kompost, makulaturę do produkcji papieru i tektury, tworzywa sztuczne (PET, folie polietylenowe i in.), które można wykorzystać do produkcji takich samych wyrobów, szkło oraz metale (zwłaszcza wykonane z alminium puszki po napojach). Recykling ma duże znaczenie w hutnictwie żelaza i stali oraz metali nieżelaznych (tzw. metalurgia wtórna), gdyż malejące zasoby surowców naturalnych zmuszają do poszukiwania i wykorzystania surowców metalonośnych w postaci złomu metali żelaznych (stali, żeliwa), metali nieżelaznych (np. zużyte akumulatory — produkcja ołowiu) oraz metalonośnych półproduktów tworzących się w procesach metalurgicznych; np. pyły hutnicze, żużle, skrzepy oraz szlamy (np. z procesu elektrorafinacji miedzi) stanowią w Polsce podstawową bazę surowcową do otrzymywania metali szlachetnych; przykładem recyklingu jest produkcja cyny, której złoża są na świecie w znacznym stopniu wyczerpane, główny surowiec stanowi złom w postaci zużytych cynowanych wyrobów metalowych (np. cynowana blacha stalowa). Recykling może być również stosowany w przypadku większości materiałów budowlanych, np.: szkła, drewna, nawierzchni bitumicznych, betonów, mieszanek mineralno-asfaltowych. Niektóre firmy samochodowe dążą do tego, aby możliwe było powtórne wykorzystanie ponad 90% stali i metali nieżelaznych użytych do produkcji ich samochodów oraz stosują tworzywa sztuczne nadające się do recyklingu. Równie ważnym problemem jest zagospodarowanie odpadów i zużytych wyrobów gumowych. W każdej dziedzinie występują liczne przykłady odpadów, które mogą stanowić cenny surowiec wtórny nadający się do recyklingu.