guma
 
Encyklopedia PWN
guma,
materiał uzyskiwany z polimerów zwanych elastomerami, tj. mających zdolność do dużych, odwracalnych odkształceń, sięgających zwykle kilkuset, a nawet 1000%;
głównym składnikiem gumy jest kauczuk (naturalny, syntetyczny lub mieszanina kauczuków); w kauczuku są rozproszone pozostałe składniki: zmiękczacze (np. produkty przeróbki ropy naftowej, niektóre estry), napełniacze (sadza, krzemionka, glinokrzemiany i in.), przeciwutleniacze (np. pochodne amin, fenolu), barwniki, pigmenty, substancje sieciujące (najczęściej siarka), przyspieszacze i aktywatory wulkanizacji, środki zmniejszające palność, zabezpieczające przed działaniem ozonu, zwiększające przyczepność gumy do innych materiałów, powodujące tworzenie się m.in. porów. Technologia wytwarzania większości wyrobów gumowych polega na: 1) przygotowywaniu surowców; 2) sporządzaniu mieszanek gumowych — tzn. dodawaniu w określonej kolejności do uplastycznionego kauczuku składników danej mieszanki; 3) wytwarzaniu półwyrobów z mieszanki gumowej — wyciąganiu płyt na kalandrze, wytłaczaniu kształtek, gumowaniu tkanin; 4) cięciu półwyrobów na części wchodzące w skład gotowych wyrobów; 5) konfekcjonowaniu (scalaniu) wyrobów z przygotowanych części składowych; 6) wulkanizacji wyrobów, polegającej najczęściej na ich ogrzewaniu w temperaturze 140–200°C pod odpowiednim ciśnieniem przez określony czas; 7) wykańczaniu wyrobów (obcinaniu wylewów, malowaniu itp.). Przez dobór składników mieszanki gumowej można otrzymać gumy o różnych właściwościach, np. gumę do produkcji opon, dętek, gumę odporną na niską lub wysoką temperaturę, odporną na działanie olejów, materiałów pędnych, rozpuszczalników itp., trudno palną, odznaczającą się właściwościami wymaganymi od materiałów stosowanych w przemyśle spożywczym, w medycynie itd. Guma jest jednym z najważniejszych materiałów stosowanych w przemyśle samochodowym, lotniczym, maszynowym, chemicznym i in. Gumę otrzymał po raz pierwszy 1839 Amerykanin Ch. Goodyear. Istotnym problemem jest zagospodarowanie odpadów i zużytych wyrobów gumowych — recykling.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia