receptor molekularny

receptor molekularny, gospodarz, ligand,

cząsteczka chem. o specyficznej budowie przestrzennej, mająca zdolność selektywnego wiązania cząsteczek (substratów) wybranych spośród mieszaniny różnych cząsteczek chem. poprzez oddziaływania międzycząsteczkowe;

r.m. są zdolne do selektywnego tworzenia związków inkluzyjnych lub połączeń addycyjnych (supercząsteczka) z innymi cząsteczkami, atomami lub jonami; odgrywają ważną rolę w procesach biol., np. w wiązaniu substratu przez białka, reakcjach enzymatycznych, asocjacji antygen–antyciało, rozpoznaniu komórkowym; r.m. są też związki syntet. (np. związki makrocykliczne, kryptandy); związki te są przedmiotem badań chemii supramolekularnej.