przywry

przywry,

przedstawiciele 2 gromad bezkręgowców należących do płazińców: skrzelowców (p. monogenetyczne, Monogenea) oraz przywr właściwych (Trematoda);

przywry są wyłącznie pasożytami; skrzelowce są pasożytami zewn., gł. ryb (pasożytują na powierzchni skóry lub skrzel, przyczyniając się do śmierci narybku), także płazów i głowonogów; do przywr właściwych są zaliczne 2 rzędy: Digenea (przywry dwurodne, przywry digenetyczne) i Aspidogastrea; do przywr dwurodnych należy ok. 6000 gat. pasożytujących gł. wewnątrz ciała niemal wszystkich kręgowców; nieliczne są pasożytami zewn.; ciało nieczłonowane, dł. na ogół do kilkunastu mm; narządy czepne w postaci przyssawek: gębowej i brzusznej; układ pokarmowy (z nielicznymi wyjątkami) zakończony ślepo, tworzący zwykle 2 silnie rozgałęzione ramiona; żywią się śluzem, złuszczonym nabłonkiem, krwią, żółcią żywicieli itp.; z reguły obojnaki (budowa układu rozrodczego złożona), zapłodnienie krzyżowe; przechodzą skomplikowany rozwój związany co najmniej z 1 żywicielem pośrednim (zwykle ślimakiem) i występowaniem kilku postaci larwalnych. Liczne gat. są chorobotwórcze; w hodowli owiec i bydła poważne straty powoduje motylica wątrobowa; przywra kocia, Opisthorchis felineus, jest pasożytem dróg żółciowych, m.in.: kota, psa, lisa, niekiedy także człowieka; gat. z radzaju Schistosoma (rozdzielnopłciowe — wyjątek wśród przywr), pasożyty układu żylnego ssaków i człowieka, wywołują schistosomozę; Paragonimus westermani jest pasożytem płuc, m.in. człowieka (gł. na Dalekim Wschodzie).