naturalizm. Teatr

naturalizm. Teatr.

Programowe założenia teatru naturalistycznego zostały wypracowane we Francji; znalazły one wyraz w pracy Théâtre Libre A. Antoine’a w Paryżu, Teatru Artystycznego K. Stanisławskiego w Moskwie (Moskiewski Artystyczny Teatr Akademicki), stowarzyszenia teatralne Freie Bühne, działającego pod kierunkiem O. Brahma w Berlinie, Independent Theatre w Londynie, kierowanego przez J. Greina. W dekoracji zastąpiono płaskie, malowane kulisy zamknięte z tyłu prospektem, masywną konstrukcją 3 ścian wnętrza nakrytego sufitem (tzw. pawilon); konieczność szybkich zmian dekoracji trójwymiarowej wpłynęła na rozwój techniki teatralnej. Realizacje sceniczne dramatu naturalistycznego charakteryzowała przesadna dbałość o autentyzm i realizm historyczny; tendencja ta zaznaczyła się w pełni w teatrze Meiningeńczyków. Sformułowana przez Antoine’a zasada tzw. czwartej ściany, kazała aktorom zachowywać się na scenie tak jakby dzieliła ich od widowni ściana, a publiczność powinna odnosić wrażenie, że podgląda przez dziurkę od klucza codzienne życie bohaterów sztuki. Zjawiska te w pewnym stopniu uwidoczniły się już wcześniej w Wielkiej Brytanii w inscenizacjach J.Ph. Kemble’a, Ch. Keana, H.B. Tree i H. Irvinga oraz w Niemczech. Tendencjom naturalistycznym w teatrze w końcu XIX w. i na początku XX w. przeciwstawił się najpierw dramat symboliczno-nastrojowy (M. Maeterlincka, A.P. Czechowa, G. Hauptmanna, L. Pirandella), a potem w inscenizacji reforma teatru.