gorczyca

gorczyca, Sinapis,

rodzaj z rodziny kapustowatych (krzyżowych), obejmujący 10 gat. jednorocznych, miododajnych roślin zielnych występujących gł. w obszarze śródziemnomor. Europy.

Nasiona kilku gat. dostarczają cennego oleju gorczycowego oraz olejku gorczycowego, są używane jako przyprawa oraz surowiec do wyrobu musztardy i środków leczn.; jako pospolity chwast rośnie gorczyca polna, S. arvensis, zw. ognichą, podobna do powszechnie uprawianej gorczycy białej, zw. gorczycą jasną, S. alba, o bruzdkowanej, owłosionej łodydze, wys. 30–120 cm; liście pierzastodzielne; kwiaty bladożółte w gronach; w owocu — łuszczynie — znajduje się 4–6 kulistych nasion; zawierają 25–35% tłuszczu oraz glikozyd synalbinę, z której pod wpływem enzymu mirozynazy wydziela się olejek gorczycowy; gorczycę białą użytkuje się też na paszę i zielony nawóz.

gorczycą są nazywane także niektóre gat. (których nasiona są używane do wyrobu musztardy) z rodzajów: kapusta (Brassica) i rokietta (Eruca), np. gorczyca sarepska, zw. gorczycą modrą, Brassica juncea, rozpowszechniona jako roślina oleista gł. w Chinach, Indiach, Federacji Ros., Azji Mniejszej; łodyga z modrym, woskowym nalotem; kwiaty jaskrawożółte w baldachogronach; w nasionach ok. 40% tłuszczu oraz glikozyd synigrina (podobna do synalbiny); gorczyca czarna, Brassica nigra, zw. niekiedy kapustą czarną, podobna do gorczycy sarepskiej; uprawiana w Azji Mniejszej oraz południowej i zachodniej Europie; nasiona używane m.in. do wyrobu musztardy, maści, plastrów rozgrzewających (gorczycznik), spirytusu gorczycowego; w krajach śródziemnomor. i w Azji jest uprawiana roślina oleista — gorczyca perska, właśc. rokietta siewna, Eruca vesicaria ssp. sativa.

Gorczyca czarna