geoida

geoida

[gr. gḗ ‘ziemia’, eídos ‘kształt’],

powierzchnia jednakowego potencjału (ekwipotencjalna powierzchnia) pola siły ciężkości (ciężar), pokrywająca się z teoret. poziomem wód otwartych (mórz i oceanów), przedłużona umownie pod lądami;

kierunek siły ciężkości (pion) jest prostopadły do powierzchni g. w każdym jej punkcie; kształt g. jest zbliżony do elipsoidy obrotowej, a maks. odchylenia od elipsoidy ziemskiej są rzędu 100 m; wyznacza się ją na podstawie pomiarów astr.-geodezyjnych, także satelitarnych (altimetria satelitarna), grawimetrycznych i niwelacyjnych; pojęcie g. wprowadził 1873 niem. geodeta i matematyk J. Listing.