aleksandryjska szkoła egzegetyczna

aleksandryjska szkoła egzegetyczna,

kierunek w egzegezie Pisma Świętego, reprezentowany w II–V w. przez teologów chrześcijańskich Aleksandrii i rozwijający się w tamtejszej szkole katechetycznej, prowadzonej przez Orygenesa.

Do jego najwybitniejszych przedstawicieli zalicza się: Klemensa Aleksandryjskiego i Orygenesa oraz Dydyma Ślepego i św. Dionizego Wielkiego. A.sz.e. kładła nacisk na potrzebę wyróżnienia w Piśmie Świętym oprócz sensu literalnego (dosłownego) także sensu głębszego (nazywanego duchownym i alegorycznym), dotyczącego nie tylko antropomorfizmów biblijnych, ale również opisywanych w Biblii wydarzeń historycznych. Niektórzy przedstawiciele tej szkoły w ogóle odrzucali sens literalny (np. Orygenes uważał, że tylko ludzie niewykształceni rozumieją Biblię dosłownie, a bardziej wyrobieni posługują się sensem alegorycznym). Wiele szczegółowych poglądów zwolenników a.sz.e. ukształtowało się pod wpływem platonizmu i neoplatonizmu, lecz sama alegoryczna metoda interpretacji tekstu biblijnego weszła na długie wieki do biblistyki chrześcijańskiej, zyskując wielu zwolenników już w starożytności (św. Grzegorz Cudotwórca, św. Atanazy Wielki, Euzebiusz z Cezarei, Epifaniusz, św. Cyryl Aleksandryjski, Hezychiusz Jerozolimski, św. Augustyn).