Turenne 
, wicehrabia, ur. 11 IX 1611, Sedan, zm. 27 VII 1675, Sasbach,
wnuk Wilhelma I Orańskiego, marszałek Francji;
[türẹn]
Henri de La Tour d’Auvergne de , wicehrabia, ur. 11 IX 1611, Sedan, zm. 27 VII 1675, Sasbach,
Turenne Henri
Encyklopedia PWN
od 1630 w służbie Ludwika XIII; wybitny wódz fr. w wojnie trzydziestoletniej, po zwycięstwach nad wojskami cesarskimi we Flandrii i Włoszech zdobył Turyn (1640) i zajął Roussillon (1642); po zwycięstwie pod Nördlingen (1645) zajął Bawarię i walczył we Flandrii, zwycięstwem pod Zusmarshausen (1648), przyspieszając zakończenie wojny (westfalski pokój 1648); 1649 przyłączył się do Frondy, ale 1651 przeszedł na stronę króla; dowodząc wojskami król. pokonał armię Frondy, 1653 umożliwiając Ludwikowi XIV powrót do Paryża; zwycięstwami pod Arras (1654) i Dunes (1658) przyczynił się do podpisania 1659 pokoju pirenejskiego, kończącego wojnę fr.-hiszp. 1635–59; w wojnie z Hiszpanią 1667 okupował część hiszp. Niderlandów; 1672–75 dowodził fr. kampanią w Holandii i Palatynacie, 1674 zajął Alzację; zginął w bitwie pod Sasbach; na polecenie Ludwika XIV został pochowany w krypcie król. opactwa Saint-Denis, 1800 Napoleon Bonaparte przeniósł jego szczątki do kościoła Inwalidów w Paryżu.
