Tajlandia. Warunki naturalne

Tajlandia. Warunki naturalne.

Większość powierzchni Tajlandii stanowią niziny; w środkowej części znajduje się Niz. Menamu (zapadlisko tektoniczne wypełnione osadami aluwialnymi), pagórkowata z izolowanymi wapiennymi wzniesieniami (wysokość do 200 m) na północy i równinna na południu; na północnym wschodzie płytowa równina Korat (zbud. gł. z czerwonych piaskowców), ograniczona od południa niewysokim pasmem Dongrak (częściowo na granicy z Kambodżą), a od Niz. Menamu oddzielona górami Phetczabun (wysokość do 2320 m). Północną i zachodnią część kraju zajmują młode, wyniesione w mezozoiku, pasma górskie (zbud. z różnowiekowych łupków, piaskowców, wapieni i granitów) o przebiegu południkowym: Thanon Tong Chai (Doi Inthanon, 2595 m, najwyższy szczyt Tajlandii; wiele źródeł podaje różne wysokości: od 2547 m do 2600 m) i Doi Luang; pasma górskie głęboko rozcięte dolinami dopływów Menamu. W południowej części Tajlandii, położonej na Płw. Malajskim, przeważają niziny, urozmaicone licznymi ostańcami krasowymi. Wybrzeża (dł. linii brzegowej ponad 2600 km) przeważnie nizinne, silnie rozczłonkowane (zwłaszcza M. Andamańskiego); na wybrzeżu kilkaset wysp (m.in. koralowych), największe: Phuket na M. Andamańskim, Samui i Phangan w Zat. Tajlandzkiej. Klimat na większości terytorium Tajlandii zwrotnikowy monsunowy, wilgotny — na zachodzie i wybrzeżu Zat. Tajlandzkiej, suchy — na równinie Korat; średnia temperatura miesięczna od 23°C w styczniu do 30°C w kwietniu–maju; w górach chłodniej. Średnia roczna suma opadów od 500 mm w zachodniej części równiny Korat do 1300 mm na Niz. Menamu i powyżej 4000 mm na zachodnich stokach gór; pora deszczowa, związana z monsunem południowo-wschodnim, trwa od maja do października; południowa część kraju, położona na Płw. Malajskim, ma klimat równikowy wilgotny o wyrównanej temperaturze w ciągu roku (średnia 27–29°C) i opadach całorocznych (powyżej 4000 mm). Dobrze rozwinięta sieć rzeczna; gł. rzeką kraju jest Menam (dł. 365 km, pow. dorzecza 160 tys. km²), który wraz z dopływami (Ping, Nan) płynie przez Niz. Menamu, przy ujściu do Zat. Tajlandzkiej tworzy rozległą deltę; równina Korat jest odwadniana przez dopływy Mekongu (wyznacza granicę z Laosem), najdłuższy — Mun (673 km); rzeki wykorzystywane gł. do nawadniania (Menam zasila gęstą sieć kanałów nawadniających), spławu drewna, żeglugi i celów energ. (rzeki górskie). Naturalną formację roślinną stanowi las: monsunowy wilgotny (m.in. z drzewem tekowym) — najlepiej zachowany w zachodniej części kraju, równikowy wilgotny na Płw. Malajskim oraz namorzynowy, miejscami, na wybrzeżu; na obszarach suchych, zwłaszcza na równinie Korat, występuje sawanna. Na pocz. lat 60. XX w. lasy zajmowały prawie połowę powierzchni Tajlandii, na pocz. XXI w. — 33% pow.; malejący stopień lesistości jest wynikiem wyrębu drewna na opał i eksport (wywóz cennych gatunków drewna) oraz powiększania areału rolnego. Na Niz. Menamu występują żyzne mady ilaste, na pozostałym obszarze żółtoziemy i czerwonoziemy (w górach kamieniste).

Phangnga Park Narodowy (Tajlandia)