Pomerańczuka zjawisko

Pomerańczuka zjawisko, zjawisko Pomieranczuka,

fiz. zjawisko wykorzystywane do uzyskiwania bardzo niskich temperatur (rzędu pojedynczych mK), polegające na obniżaniu się temperatury ciekłego helu ³He podczas jego adiabatycznej kompresji (adiabatyczny proces), prowadzącej do jego częściowego zestalenia;

ciekły hel ³He zachowuje się poniżej 0,5 K jak ciecz Fermiego — z malejącą liniowo do zera entropią, podczas gdy entropia zestalonego ³He pozostaje aż do ok. 5 mK na w zasadzie na stałym poziomie; spadek temperatury ciekłego helu ³He jest spowodowany wyższą entropią stałego ³He w porównaniu z entropią cieczy poniżej ok. 0,32 K — prowadzi to do zmiany znaku ciepła topnienia (ciepła krzepnięcia) helu ³He dla tych temperatur (związane z tą przemianą fazową pochłanianie ciepła powoduje znaczne obniżenie temperatury); metodę schładzania ciekłego ³He przez adiabatyczne ściskanie zaproponował 1950 I. Pomieranczuk.