Macedonia Północna. Muzyka
 
Encyklopedia PWN
Macedonia Północna. Muzyka.
W lud. muzyce maced. nawarstwiły się elementy muz. folkloru gr., tur., bułgarskiego, alb., cygańskiego i in., zaznaczyły wpływy kultury słow., bizant., wpływy chrześcijaństwa i islamu, wynikające ze skomplikowanej historii Macedonii. Ludowa muzyka maced. odznacza się bogactwem metrorytmiki, wyrażającym się w tzw. rytmach aksakowych (rytmy bułgarskie), występujących w ramach metrów nieparzystych, od 2-członowych (ósemka z kropką + ósemka) do 5-członowych (ósemka z kropką + 4 ósemki); najczęstsza postać 3-członowa (ósemka z kropką + 2 ósemki) — metrum, zw. taktem macedońskiego oro. Pieśni charakteryzują się skalami wąskozakresowymi (zwłaszcza w obrębie kwarty), występuje też dwugłos, gł. w postaci burdonu (częste współbrzmienia sekundowe). Różnorodne jest instrumentarium: rozmaite odmiany piszczałek, fletów (mały i duży duduk, zw. też kavalem), gajda z pojedynczym stroikiem i zurla z podwójnym; chordofony (gusle, litarka, bozuk, z nowszych — skrzypce, mandolina, gitara), idiofony, membranofony (tapan, daire, def, tarabuku).
Początki profesjonalnej muzyki maced. są związane z muzyką bizant. (z Macedonii pochodził pierwszy znany z nazwiska kompozytor bułgarski, I. Kukuzeł); rozwijała się liturgiczna muzyka cerkiewna, której rozwój zahamowała wielowiekowa niewola turecka. Życie muz. zaczęło się wyzwalać spod obcych wpływów dopiero na przeł. XIX i XX w. (działali zbieracze maced. pieśni lud. oraz muzycy: A. Badev, N. Miladin, G. Smičkov, S. Mihajlov, powstawały towarzystwa śpiewacze); 1934 w Skopiu została zał. szkoła muz., 1944 — orkiestra, z której utworzono 1950 filharmonię. Kompozytorzy maced. działający w XX w.: S. Gajdov, Ž. Firfov, T. Prokopiev, T. Skalovski, P. Bogdanov-Kočko, G. Smokvarski i inni.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia