Korea Południowa. Gospodarka
 
Encyklopedia PWN
Korea Południowa. Gospodarka.
Korea Południowa jest jednym z najszybciej rozwijających się krajów świata; w przeszłości budowała swoją gospodarkę, opierając się na imporcie najnowszych technologii, obecnie stała się jednym z głównych świat eksporterów, lokując swoje zakłady w wielu państwach. Wysoka dynamika rozwoju gospodarczego jest związana z rosnącą produkcją przemysłową, ekspansją handlową na rynek azjatycki, europejski i amerykański oraz liberalną polityką gospodarczą; ulgi podatkowe dla inwestorów zagranicznych spowodowały w latach 80. XX w. napływ kapitału, głównie japońskiego i amerykańskiego o wartości ponad 8 mld dolarów USA. W gospodarce, opartej na prywatnej przedsiębiorczości i interwencjonizmie państwowym, występuje duża koncentracja kapitału i produkcji; koncerny: Samsung, Hyundai i Lucky Goldstar są obecne we wszystkich dziedzinach produkcji, głównie w branży elektronicznej i samochodowej. Produkt krajowy brutto wg parytetu siły nabywczej na 1 mieszkańca wynosi 24,6 tys. dolarów USA (2007). W 1997 załamanie gospodarki, związane z bankructwem wielu banków i firm przemysłowych; spadek wartości produktu krajowego brutto (PKB) o ponad 6%, krajowej waluty o ok. 40%; Międzynarodowy Fundusz Walutowy udzielił Korei Południowej kredytu w wysokości ponad 57 mld dolarów USA na podtrzymanie systemu finansowego i stabilizację gospodarki. W latach 2003–2005 wzrost PKB o ok. 4%.
Przemysł. Z surowców miner. wydobywa się: węgiel kam. (antracyt) w G. Wschodniokoreańskich, rudy żelaza, wolframu, miedzi (k. Pusanu) oraz niewielkie ilości rud cynkowo-ołowianych, złota, srebra i grafitu. Zapotrzebowanie krajowe na pozostałe surowce, gł. ropę naft., pokrywa import. Energia elektryczna (342 mld kW·h, 2004) jest wytwarzana w elektrowniach cieplnych (65%węglowe, naft., gazowe) i jądr. (35%, największa k. Pusanu). Do najlepiej rozwiniętych gałęzi przemysłu przetwórczego należą: przemysł elektroniczny i środków transportu. Produkcja półprzewodników, komputerów, odbiorników telew., radiowych, sprzętu telekomunik. i gospodarstwa domowego (chłodziarki, zamrażarki, pralki) w znacznym stopniu jest oparta na licencjach jap. i amerykańskich. Korea Południowa jest czołowym producentem statków, gł. tankowców (wielkie stocznie w Ulsan), a także liczącym się producentem samochodów osobowych (Hyundai) i ciężarowych. Od lat 70. rozbudowa hutnictwa (huty żelaza w Phohang nad M. Japońskim, Kwangdzu, Sunczhon na wybrzeżu południowym), przemysłu rafineryjnego i petrochemicznego (rafinerie ropy naft. w Ulsan, Inczhon, Josu o łącznej mocy przerobowej ok. 40 mln t ropy rocznie), poza tym nawozów sztucznych, materiałów budowlanych (gł. cementu), spoż. i obuwniczego. Najstarszą gałęzią przemysłu jest włókiennictwo, zwłaszcza przemysł bawełniany i jedwabniczy. Przy wykorzystaniu własnych zasobów leśnych i drewna importowanego rozwija się przemysł drzewny. Koncentracja przemysłu w okręgu Seul–Inczhon i w nadmor. pasie przem. Ulsan–Pusan–Masan.
Rolnictwo. Rolnictwo, podstawowy dział gospodarki w latach 50. i 60., odgrywa coraz mniejszą rolę; nastąpił odpływ ludności ze wsi do miast, komasacja gospodarstw rolnych i intensyfikacja produkcji rolnej. Użytki rolne zajmują 20% pow. kraju, ponad połowa ziem uprawnych jest sztucznie nawadniana. Uprawia się ryż — do 2 zbiorów rocznie w prowincjach południowych, z innych zbóż jęczmień i kukurydzę, poza tym soję, bataty, ziemniaki, warzywa (kapusta, rzodkiewka, cebula, czosnek), żeń-szeń (dla przemysłu kosmetycznego i farm.); rozwinięte sadownictwo: jabłonie i brzoskwinie w prow. Kjongsang Północny, owoce cytrusowe na wyspie Dzedzu-do, niewielkie plantacje herbaty na południu kraju. Hodowla trzody chlewnej, bydła, drobiu; rozpowszechniona hodowla jedwabników. Ważną rolę w wyżywieniu ludności odgrywa rybołówstwo (2,0 mln t, 2003).
Turystyka. Od lat 80. rozwój turystyki; rocznie odwiedza Korę Południową ok. 3 mln turystów (wpływy 5,3 mld dol. USA, 2003), gł. z Japonii i USA oraz Chin; do rozwoju turystyki znacznie przyczyniły się letnie igrzyska olimpijskie 1988 w Seulu i mistrzostwa świata w piłce nożnej 2002.
Transport i łączność. Sieć komunik. intensywnie rozbudowywana; ok. 65% przewozów towarowych przypada na transport kołowy (97 tys. km dróg, w tym 3,0 tys. km autostrad, 2004), 21% — kol. (3,5 tys. km z czego 1,4 tys. km jest zelektryfikowanych); gł. szlak komunik. stanowią autostrada i magistralna linia kol. Seul–Pusan z odgałęzieniem do Kwangdzu; dużą rolę w przewozach odgrywa żegluga przybrzeżna; nośność floty handl. wynosi 12,7 mln DWT (2005); gł. porty mor.: Pusan, Inczhon (obsługuje Seul), Mokpho, Masan, Ulsan i nowy — Phohang; międzynar. porty lotn.: w Seulu, Pusanie i na wyspie Dzedzu. Dobrze rozwinięta, nowoczesna sieć telefoniczna; 26,6 mln abonentów telefonii stacjonarnej; w użytkowaniu 36,6 mln telefonów komórkowych (2004).
Handel zagraniczny. Wartość eksportu 288,2 mld dol. USA (2005), importu — 256,0 mld dol. USA; eksport obejmuje wyroby elektroniczne, środki transportu, gł. statki, samochody, obuwie, tekstylia, ryby, stal oraz kompletne obiekty przem. (chem., energ., telekomunik.); import: części elektronicznych, ropy naft., chemikaliów, maszyn i urządzeń przem.; gł. partnerzy handl.: Chiny, Japonia, USA, Arabia Saudyjska.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia