Jordania. Gospodarka.
państwo w Azji Południowo-Zachodniej, w pobliżu wybrzeża Morza Śródziemnego, położone częściowo na Półwyspie Arabskim, z niewielkim dostępem (26 km) do Morza Czerwonego przez zatokę Akaba
Jordania. Gospodarka
Encyklopedia PWN
Kraj rozwijający się; na rozwój gospodarczy niekorzystnie wpływa niestabilna sytuacja polityczna w regionie bliskowschodnim oraz kłopoty z zaopatrzeniem w wodę; największy udział w tworzeniu produktu krajowego brutto w Jordanii mają usługi (85,8% w 2007, zwłaszcza handel, turystyka i usługi finansowe) oraz eksport surowców; istotną rolę odgrywa przemysł (wraz z budownictwem 10,5%); funkcjonowanie gospodarki Jordanii w dużym stopniu jest zależne od pomocy finansowej arabskich krajów naftowych oraz napływu kapitału od emigrantów jordańskich; produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca wg parytetu siły nabywczej wynosi 4,7 tys. dolarów USA (2007).
Przemysł. Głównym bogactwem Jordanii są fosforyty (wydobycie 6,8 mln t, 2003) eksploatowane na północy kraju, m.in. w Al-Hasa i Ar-Rusajfa, oraz na południu w pobliżu Al-Akaba; nad M. Martwym wydobycie soli potasowych, gipsu i soli kam.; podstawowym źródłem energii jest importowana ropa naft. (rafinerie i elektrownie naft. w Az-Zarka i Al-Akaba); w przemyśle przetwórczym (rozwijanym od 2 poł. lat 70. XX w.) dominuje przemysł włók., odzież., chem. (nawozy fosforowe), skórz., cementowy, spoż.; koncentracja zakładów przem. w 2 strefach wolnocłowych: Az-Zarka i Al-Akaba oraz w Ammanie. Ponad 99% energii elektrycznej (7,5 mld kW·h, 2003) pochodzi z elektrowni cieplnych opalanych ropą naftową.
Rolnictwo. Grunty rolne zajmują 4,5% pow. kraju (gł. w północno-zachodniej części Jordanii), nawadnia się 16% pow. upraw; większość areału rolnego należy do wielkich właścicieli ziemskich; gł. uprawy: pszenica (ponad 1/4 pow. upraw), jęczmień, kukurydza, sezam, fasola; sadownictwo owoców cytrusowych, oliwek, winorośli; w dolinie Jordanu szklarniowa uprawa warzyw (pomidory, ogórki); na pastwiska przypada 8,9% pow. kraju; hodowla owiec, kóz, bydła i wielbłądów słabo rozwinięta, częściowo koczownicza; produkcja roln. nie pokrywa zapotrzebowania krajowego, konieczny jest stały import zbóż i zwierząt hodowlanych.
Turystyka. Rozwinięta turystyka zagr., 4—5 mln turystów rocznie, gł. z krajów arab. (w tym pielgrzymujących do Mekki); największe ośr. turyst.: Al-Akaba, Amman, Az-Zarka, Maan, Petra. Wpływy z turystyki 815 mln dol. USA (2003).
Transport i łączność. Najważniejszą rolę w przewozach odgrywa transport samoch. (szczególnie w zachodniej części kraju); dł. dróg kołowych 7,4 tys. km (2003); połączenie Ammanu drogami samoch. z Libanem, Syrią, Irakiem, Arabią Saudyjską; dł. linii kol. 788 km, gł. linia kol. z Al-Hasa do Al-Akaby (transport fosforytów); rurociąg z Arabii Saudyjskiej do rafinerii w Az-Zarka; jedyny port mor. — Al-Akaba; międzynar. porty lotn. w Ammanie i Al-Akabie. Dobrze rozwinięta telekomunikacja; 617 tys. abonentów telefonii stacjonarnej, w użytkowaniu 1,6 mln telefonów komórkowych (2004).
Handel zagraniczny. Jordania ma ujemny bilans handl.; wartość eksportu 4,2 mld dol. USA (2005), importu — 8,7 mld dol. USA; eksport odzieży, nawozów sztycznuych, fosforytów, owoców, warzyw, farmaceutyków; import ropy naft., tkanin, maszyn i urządzeń, środków transportu, żywności, surowców energ.; gł. partnerzy handl.: USA, Arabia Saudyjska, Irak, Indie, Chiny, Niemcy.
