subiektywna

Encyklopedia PWN

autonomia
[gr., ‘samorząd’],
filoz., socjol., teol. Autonomia to niezawisłość woli lub sumienia wykluczająca zależność od determinującego wpływu oddziałujących „z zewnątrz” (zatem heteronomicznych) czynników empirycznych, mających źródło w różnie ujmowanym prawodawstwie Bożym (teonomia) albo pochodzących od jakiegokolwiek autorytetu lub władcy (np. polityczna). W rozumieniu mocniejszym autonomia oznacza możliwość ustanawiania przez podmiot moralny własnych reguł postępowania, przeciwstawianych zarówno empirycznej heteronomii, jak i teonomii; jest traktowana jako centralna kategoria uzasadniająca próby budowania moralności bez etyki przez osoby odpowiedzialne, bo korzystające z autonomii (jak w koncepcjach „moralności ponowoczesnej”, np. u Z. Baumana). W ujęciu słabszym autonomia jest kojarzona nie tyle z wolą, co z sumieniem (lub rozumem praktycznym) podmiotu moralnego, który może samodzielnie ustalać reguły postępowania albo na zasadzie wolności, albo przez uzgodnienie przyrodzonych skłonności i niesprzecznych z nimi obowiązków, odkrywanych raczej niż konstytuowanych przez rozum praktyczny.
subiektywne wrażenie zmysłowe, powstające w wyniku działania bodźców wzrokowych na receptory zmysłu widzenia znajdujące się w siatkówce oka, tj. czopki i pręciki.
Beritaszwili, Beritow, Iwan S., ur. 10 I 1885, Wedżyni, zm. 29 XII 1974, Tbilisi,
neurofizjolog gruziński;
Berkeley
[bạ:rkli]
George, ur. 12 III 1685, Kilkenny (Irlandia), zm. 14 I 1753, Oksford,
filozof angielski, pochodzenia irlandzkiego, duchowny kościoła anglikańskiego.
Cheng Hao, Cheng Mingdao, Cheng Bochun, ur. 1032, zm. 1085,
brat Cheng Yi, filozof chiński;
cinéma vérité
[sinemạ weritẹ; fr.],
metoda realizacji filmów dokumentalnych przez obserwację, zapis i prezentację rzeczywistości, bez reżyserskiej interwencji lub użycia innych technik film. naruszających autentyczność rejestrowanej sytuacji;
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia