norma
Encyklopedia PWN
nie ma jednej, powszechnie przyjętej definicji prawa, ponieważ zgoda na znaczenie tego terminu jest uzależniona od akceptowanego stanowiska filozoficznego.
autonomia
filoz., socjol., teol. Autonomia to niezawisłość woli lub sumienia wykluczająca zależność od determinującego wpływu oddziałujących „z zewnątrz” (zatem heteronomicznych) czynników empirycznych, mających źródło w różnie ujmowanym prawodawstwie Bożym (teonomia) albo pochodzących od jakiegokolwiek autorytetu lub władcy (np. polityczna). W rozumieniu mocniejszym autonomia oznacza możliwość ustanawiania przez podmiot moralny własnych reguł postępowania, przeciwstawianych zarówno empirycznej heteronomii, jak i teonomii; jest traktowana jako centralna kategoria uzasadniająca próby budowania moralności bez etyki przez osoby odpowiedzialne, bo korzystające z autonomii (jak w koncepcjach „moralności ponowoczesnej”, np. u Z. Baumana). W ujęciu słabszym autonomia jest kojarzona nie tyle z wolą, co z sumieniem (lub rozumem praktycznym) podmiotu moralnego, który może samodzielnie ustalać reguły postępowania albo na zasadzie wolności, albo przez uzgodnienie przyrodzonych skłonności i niesprzecznych z nimi obowiązków, odkrywanych raczej niż konstytuowanych przez rozum praktyczny.
[gr., ‘samorząd’],
ekon. ustalanie ilości czasu niezbędnie potrzebnego do wykonania określonej czynności lub wyrobu;
termin wieloznaczny dotyczący porozumiewania się językiem zgodnie z obowiązującą w danym społeczeństwie i zwyczajowo utrwaloną normą językową, czyli zespołem jednostek językowych oraz reguł określających sposób ich realizacji w tekstach mówionych i pisanych.
prawo sytuacja, w której ten sam stan faktyczny jest unormowany przez więcej niż jedną normę prawa, a normy te wyznaczają adresatom wzajemnie wyłączające się sposoby zachowania.
prawo międzynarodowe publiczne, łac. ius gentium, prawo narodów,
zespół norm regulujących przede wszystkim stosunki zewn. państw, jak również stosunki międzynar. z udziałem innych niż państwa podmiotów tego prawa (międzynar. organizacje międzyrządowe, Stolica Apostolska, niesuwerenne podmioty terytorialne, narody walczące o niepodległość).
