macierzą
Encyklopedia PWN
mat. własność niektórych układów dynamicznych (X, T) odpowiadająca równomiernemu rozprowadzaniu (wymieszaniu) zawartości każdego typowego podzbioru przestrzeni X w całej objętości tej przestrzeni przy wielokrotnym powtarzaniu przekształcenia T. Terminem „mieszanie” nazywa się także sam układ dynamiczny mający własność m. lub działające w nim przekształcenie T. M. jest własnością silniejszą od ergodyczności, która wyraża jedynie nieistnienie istotnie mniejszego podukładu zawartego w (X, T). Intuicyjnemu pojmowaniu równomiernego rozprowadzania odpowiada następująca mat. definicja: jeśli T: X → X jest mierzalnym przekształceniem przestrzeni X w siebie, zachowującym miarę probabilistyczną P (tzn. P(T–1(A)) = P(A) dla każdego mierzalnego podzbioru A zawartego w X), to układ (X, T) ma własność m., gdy dla wszystkich mierzalnych podzbiorów A, B (tj. tych, których prawdopodobieństwa da się określić) zachodzi równość 
.
.
nilpotent
mat. element a pierścienia (lub półgrupy z zerem), taki że an = 0 dla jakiegoś n ∈ N;
[łac.],
ojciec Wacława i Feliksa, działacz nar. i społ., lekarz;
jedna z podstawowych zasad termodynamiki procesów nieodwracalnych, określająca właściwości symetrii macierzy współczynników kinetycznych Lij występujących w fenomenologicznych równaniach Onsagera (tj. liniowych związkach między uogólnionymi siłami Xj a prądami termodynamicznymi Ji: Ji = ΣjLijXj; mechanika statystyczna), opisujących termodynamiczne procesy transportu;
operator
mat. funkcja przyporządkowująca elementom jednego zbioru elementy drugiego zbioru;
[łac., ‘zajmujący się czymś’, ‘wykonawca’],
