naddunajskie kultury

naddunajskie kultury,

archeol. rozległy kompleks roln.-hodowlanych kultur neolitycznych kontynuujących i rozpowszechniających, przede wszystkim na niżu eur., bałkański model kulturowy, uformowany na anatolijsko-bałkańskich wzorcach przez kompleks Starčevo-Körös-Kremikovci;

nazwa od pracentrum ich kształtowania się nad środkowym Dunajem. W skład k.n. wchodzą: kultura ceramiki wstęgowej rytej, kultura wschodniosłowackiej ceramiki linearnej oraz kształtujące się na ich podłożu w środkowym neolicie: kultura ceramiki wstęgowej kłutej, kultura Hinkelstein, kultura Rössen, kultura bukowogórska oraz kultura polgarska i kultura lendzielska. Początki k.n. sięgają poł. V tysiącl. p.n.e., jej zanik nastąpił na przeł. IV i III tysiącl. p.n.e., przy czym niektóre młodsze kultury (polgarska, młodszy etap lendzielskiej) nabrały, pod wpływem kultur południowobałkańskich, cech eneolitycznych; maks. zasięg k.n.: na zachodzie — Basen Paryski, na wschodzie — Mołdawia, na północy — ujście Odry, na południu — rz. Sawa. Ludy tego kompleksu zasiedlały obszary najurodzajniejszych gleb, osadnictwo miało charakter wyspowy.