dyskietka
inform. dysk magnetyczny umieszczony w nierozbieralnej prostokątnej osłonie (z tworzywa sztucznego lub papieru);
[fr. < gr.],
dyskietka
Encyklopedia PWN
podłoże dyskietki, na którym jest umieszczona warstwa magnetyczna (dysk magnetyczny), stanowi dość cienka (ok. 0,1 mm) warstwa elastycznego tworzywa sztucznego, najczęściej poli(tereftalanu); z tego wględu dyskietka jest też nazywana dyskiem elastycznym lub dyskiem miękkim. Dyskietki są powszechnie używane jako wymienne (przenośne) nośniki informacji, stanowiące pamięć zewnętrzną komputera osobistego. Zapis i odczyt informacji dokonuje się w tzw. stacji (napędzie) dysków elastycznych, zawierającej 1 lub 2 głowice magnetyczne zapisująco-odczytujące. Dane na dyskietce są zapisywane w postaci bloków o stałej i określonej długości na ścieżkach stanowiących koncentryczne okręgi podzielone na sektory (wycinki okręgu). Liczba ścieżek i sektorów, a także długość bloków danych, mogą być różne dla tej samej dyskietki, w zależności od stosowanego systemu operacyjnego i sposobu formatowania. Dyskietka jest wprawiana w ruch obrotowy tylko na czas zapisu i odczytu; również w tym czasie jest przemieszczana i ustawiana na określonej ścieżce głowica magnetyczna, której dostęp do dysku umożliwia odpowiednia szczelina w osłonie; głowica podczas zapisu i odczytu jest w bezpośrednim kontakcie z powierzchnią dyskietki. Osłona zawiera ponadto elementy (np. otwory, ścięcia bądź wycięcia) zapewniające prawidłowe umieszczenie dyskietki w stacji dysków, a także kontrolę (blokadę) zapisu informacji. Najbardziej charakterystycznymi parametrami dyskietki są: wymiary (w zasadzie długość krótszej krawędzi osłony, często niewłaściwie utożsamiana ze średnicą dyskietki) i maksymalna pojemność informacyjna. Pierwsze dyskietki miały wymiar 8 cali i niewielką pojemność informacyjną, obecnie najbardziej rozpowszechnione są dyskietki o pojemności 1,44 MB, umieszczone w osłonie z tworzywa sztucznego o wymiarze 3,5 cala; coraz rzadziej natomiast są stosowane dyskietki o pojemności 1,2 MB, umieszczone w osłonie papierowej o wymiarze 5,25 cala, a także dyskietki o innych wymiarach (np. 3 lub 2 cale). W ostatnich latach zaczęły się upowszechniać dyskietki o typowym wymiarze 3,5 cala, mające jednak znacznie większą pojemność, np. 100 lub 250 MB (ZIP), 120 MB (LS-120), a nawet 1 lub 2 GB (JAZ); tak znaczne zwiększenie pojemności uzyskano dzięki specjalnemu wykonaniu nie tylko dyskietek, ale także napędów, m.in. dzięki zwiększeniu prędkości wirowania dysku (z 360 do 3000, a nawet 5400 obr/min) oraz bardziej precyzyjnemu mechanizmowi pozycjonowania głowic magnetycznych.
Mirosław Rusek
