agon

agon

[gr. agṓn ‘spór’, ‘walka’],

termin, jakim starożytni Grecy określali sytuację, w której strony spierały się, a celem było wykazanie swojej wyższości nad przeciwnikiem, ewentualnie wyższości swoich racji nad jego racjami;

instytucja agonu przenikała wszystkie dziedziny życia Greków, od wojny poczynając, przez retorykę polityczną i sądową, a na schematach myślenia filozoficznego i koncepcji naukowych kończąc — stąd nazywa się czasami społeczeństwo greckie społeczeństwem agonistycznym, inaczej kompetytywnym; przyjęcie agonu za pozytywny wzorzec zachowań przejawiło się m.in. w powstaniu specyficznie greckiej instytucji, jaką był agon w węższym rozumieniu tego pojęcia, a mianowicie typ święta ku czci bóstwa bądź herosa, którego integralną część stanowiły zawody atletyczne, wyścigi konne lub konkursy poetycko-muzyczne.

Poliklet, Diadumenos, 430–420 p.n.e. — Narodowe Muzeum Archeologiczne, Ateny.