Atmosfera ziemska. Atmosfery planetarne a atmosfera Ziemi
 
Atmosfera ziemska. Atmosfery planetarne a atmosfera Ziemi
Wszystkie planety w Układzie Słonecznym są otoczone powłokami gazowymi, tzw. atmosferami. Atmosfery powstały razem z planetami podczas formowania się Układu Słonecznego, a ich obecna postać jest funkcją składu początkowego planety, jej masy, odległości od Słońca oraz historii jej „życia”.
Choć atmosfery planet różnią się pod wieloma względami, mają też pewne cechy wspólne. Wpływają na własności radiacyjne planet (efekt cieplarniany, szczególnie silny na Wenus), powstają w nich przepływy i układy cyrkulacyjne związane z wiatrami i transportem ciepła, modyfikują więc warunki na powierzchni planet (jeśli taką powierzchnię daje się wyróżnić). Prawie wszystkie planety zewnętrzne (Jowisz, Saturn, Uran, Neptun; Układ Słoneczny) to tzw. olbrzymy gazowe. Nie można na nich jednoznacznie wyróżnić powierzchni oddzielającej atmosferę od reszty planety. Grubości atmosfer planet wewnętrznych (Merkury, Wenus, Ziemia, Mars) są bardzo małe w stosunku do promieni planet, a ich masy stanowią niewielką część masy planety. Merkury praktycznie nie ma atmosfery. Atmosfera na Marsie jest znacznie rzadsza niż na Ziemi, koncentracja molekuł przy powierzchni planety jest około 100 razy mniejsza niż w atmosferze ziemskiej, a jej masa wynosi 2,4·1016 kg. Masa atmosfery ziemskiej wynosi około 5,29·1018 kg, co stanowi tylko około 0,0009% masy całej planety, a w warstwie o grubości 50 km (mniej niż 1% promienia planety) zawiera się około 99,9% masy atmosfery. Masa atmosfery Wenus jest około 100 razy większa od masy atmosfery ziemskiej. Atmosfery oddziałują z powierzchniami swoich planet, wpływają na nie także zjawiska zachodzące na Słońcu. Choć w naszej skali czasu atmosfera Ziemi zmienia się nieznacznie, w geologicznej czy kosmicznej skali zmienność jej składu, cyrkulacji, temperatury jest bardzo duża. Atmosfera ziemska ulega więc ewolucji.
 
Szymon Malinowski
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia