złota stopy
 
Encyklopedia PWN
złota stopy,
stopy, których gł. składnikiem jest złoto, a dodatkami stopowymi gł. miedź, ponadto srebro, platyna, pallad, nikiel, cynk i kadm.
Stopy o dużej zawartości złota charakteryzują się dużą plastycznością na zimno i na gorąco oraz dużą odpornością na korozję, natomiast małą odpornością na ścieranie; przy wzroście zawartości dodatków stopowych rośnie twardość s.z. i ich odporność na ścieranie, maleje zaś odporność na korozję. W jubilerstwie i dentystyce powszechnie stosuje się stopy potrójne złoto-miedź-srebro, w których stosunek miedzi i srebra jest tak dobrany, by stop zachował barwę złota. W Polsce obowiązuje 6 prób jubilerskich dla wyrobów ze s.z.: 0,960, 0,750, 0,585, 0,500, 0,375 i 0,333 (tylko na obrączki ślubne) oraz 3 próby dla materiałów dentystycznych: 0,916, 0,833 i 0,750. Spotyka się również inne jubilerskie s.z., m.in. z niklem i magnezem, z palladem, z niklem i cynkiem (tzw. białe złoto), z żelazem (szare złoto), z miedzią (czerwone złoto). S.z. stosuje się również na naczynia laboratoryjne, do wyrobu monet, przewodów i styków elektr., termoelementów oraz jako luty. Do lutowania wyrobów złotych wymagane jest użycie lutu o tej samej zawartości złota co w lutowanym wyrobie, a obniżenie temperatury topnienia lutu uzyskuje się przez dodatek cynku i kadmu. Powszechnie jest znane dawne oznaczanie s.z. w karatach: 100% złota odpowiada 24 karatom, 75% — 18 katarom, 58% — 14 karatom, 50% — 12 karatom, 37,5% — 9 karatom oraz 33,3% — 8 karatom.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia