województwo
 
Encyklopedia PWN
województwo, łac. palatinatus,
jednostka podziału administracyjnego wyższego stopnia.
Pierwsze województwa w Polsce powstały ok. XIV w. z ziem dawnych księstw dzielnicowych. W XV–XVIII w. pełniły województwa, na równi z ziemiami, rolę podstawowych jednostek szlacheckiego samorządu stanowo-terytorialnego, m.in. z własnym sejmikiem. Województwa istniały także w Królestwie Polskim 1815–36 (1867 przemianowano je na gubernie) oraz w międzywojennej Polsce 1918–39. W PRL województwa stanowiły największe jednostki podziału administracyjnego kraju; niższym szczeblem podziału terytorialnego (do 1975) były powiaty; w skład powiatów wchodziły gromady, osiedla i mniejsze miasta, od 1973 gminy i mniejsze miasta. Do 1950 terytorium Polski dzieliło się na 16 województw, później na 17 województw oraz 5 miast stanowiących województwo: Warszawa, Łódź, Kraków, Poznań i Wrocław. Od 1975 obowiązywał 2-stopniowy podział administracyjny państwa na jednostki stopnia podstawowego (gminy, miasta, dzielnice) oraz jednostki stopnia wojewódzkiego. Zniesiono dotychczasowe powiaty oraz dotychczasowy podział na województwa i miasta stanowiące województwo; utworzono 49 nowych województw Od 1990 województwo było jednostką zasadniczego podziału terytorialnego dla wykonywania administracji rządowej. W 1999 weszła w życie zasadnicza reforma samorządu terytorialnego polegająca na wprowadzeniu 2 nowych szczebli: powiatowego i wojewódzkiego, obok już istniejącego gminnego; stosownie do tego dokonano nowego 3-stopniowego zasadniczego podziału terytorialnego kraju na: gminy, powiaty, województwa; utworzono 16 województw: dolnośląskie, kujawsko-pomorskie, lubelskie, lubuskie, łódzkie, małopolskie, mazowieckie, opolskie, podkarpackie, podlaskie, pomorskie, śląskie, świętokrzyskie, warmińsko-mazurskie, wielkopolskie, zachodniopomorskie; województwo jest obszarem działania wojewody jako przedstawiciela rządu.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia