stereotypie ruchowe

stereotypie ruchowe,

zool. powtarzające się identyczne lub prawie identyczne zespoły ruchów zwierząt;

mogą stanowić naturalny składnik ceremonii behawioralnych zwierząt, zwłaszcza tańców, najczęściej jednak są wyrazem przejściowego zaburzenia lub trwałej aberracji psychicznej, a u ludzi — nawet choroby psychiczne; zaburzenia pojawiają się jako zjawiska reaktywne w warunkach deprywacji, np. wskutek trzymania w izolacji zwierząt społ. odbywających sezonowe wędrówki, braku miejsca w klatce czy boksie, złej hodowli lub wskutek unieruchomienia zwierzęcia; najczęściej występujące stereotypie ruchowe to: kręcenie lub kiwanie głową, obroty lub zwroty całego ciała, bieganie tam i z powrotem po stałej trasie, zwykle przy ogrodzeniu, kiwanie się (np. kiwanie się na boki na przednich nogach przez konie trzymane w ciasnych boksach, tzw. konie tkające) lub kiwanie i kulenie się z głową ukrytą w dłoniach przez makaki hodowane w izolacji. Stereotypie ruchowe wywołane przebywaniem w skąpym otoczeniu występują w wyniku braku zmian bodźców sterujących, powodującym „zamrożenie” składowej orientującej ruchu; stereotypie te mogą ustąpić po uwolnieniu zwierzęcia, inne, np. wynikłe z choroby sierocej, zazwyczaj pozostawiają trwałe uszkodzenia psychiczne i behawioralne.