ruska sztuka

ruska sztuka,

sztuka chrześcijańska Rusi rozwijająca się na terenach obecnej Rosji, Białorusi i Ukrainy w okresie od przyjęcia chrześcijaństwa (988) do końca XVII w.;

szczególnie charakterystyczne dla sztuki ruskiej jest budownictwo cerkiewne (Kijów, Nowogród Wielki, Psków, Moskwa, Jarosław) i malarstwo ikonowe, początkowo powtarzające wzorce bizantyńskie. Najstarszym ośrodkiem sztuki ruskiej był Kijów z pierwszą na terenie Rusi świątynią chrześcijańską (nie zachowana cerkiew Dziesięcinna, X w.), soborem Sofijskim z bogatą dekoracją malarską (XI w.) i Ławrą Peczerską (XI w.). Od XII w. sztuka ruska rozwijała się w wielu ośrodkach, głównie w Księstwie Włodzimiersko-Suzdalskim: cerkiew Opieki Matki Bożej nad rzeką Nerlą, sobór Zaśnięcia Matki Bożej we Włodzimierzu z dekoracją architektoniczną i malarską oraz nowogrodzkim: sobór Sofijski w Nowogrodzie Wielkim, cerkiew Przemienienia Pańskiego na Neredicy. W XIV w. głównym centrum stał się Nowogród Wielki, w którym wykształciła się ruska szkoła malarstwa ikonowego. Od XV w. główna rola przypadła Moskwie i jej okolicom (Ławra Troicko-Siergijewska w Siergijewie, Jarosław). W XIV–2. połowa XVI w. znakomicie rozwijało się malarstwo; działali wówczas tacy wybitni twórcy, jak: Teofan Grek, A. Rublow, Daniła Czarny, Dionisij i jego krąg. Od XVII w. datuje się oddziaływanie sztuki zachodniej (tzw. barok moskiewski), a twórczość artystyczną określa się mianem sztuki rosyjskiej.

Władymir, cerkiew Pokrowa nad rzeką Nerlą w pobliżu Władymiru (Rosja)

Rublow Andriej, Święta Trójca, 1411 lub 1425–27 — Galeria Tretiakowska, Moskwa